Λάδι καρύδας

Το λάδι καρύδας εξάγεται από τη σάρκα της ώριμης καρύδας που συλλέγεται από τον κοκοφοίνικα, ο οποίος ονομάζεται επιστημονικά Nucifera Cocos. Σε όλο το τροπικό κόσμο υπήρξε η κύρια πηγή λίπους στη διατροφή εκατομμυρίων ανθρώπων για πολλές γενεές.

Το λάδι της καρύδας χρησιμοποιείται ευρύτατα σε τροπικές περιοχές, ιδιαίτερα στην Ινδία, τη Sri Lanka, τις Phillipines και τη Ταϋλάνδη όπου και αποκαλείται "δέντρο της ζωής". 
Ήταν και παραμένει βασικό συστατικό στην Ayurveda, τη παραδοσιακή ιατρική της Ινδίας. Η διάδοση του λαδιού έφτασε σε υψηλά επίπεδα στις ΗΠΑ και τον Καναδά αλλά από τη δεκαετία του '70 η χρήση του περιορίστηκε εξ'αιτίας του πολέμου που δέχτηκε από τους εμπόρους και παραγωγούς σογιέλαιου, κραμβέλαιου και αραβοσιτέλαιου. Κατηγορήθηκε ως επιβλαβές για τον ανθρώπινο οργανισμό λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του σε κορεσμένα λιπαρά οξέα. Αυτή η μυθοπλασία διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, οπότε και καταρρίφθηκε. Πλέον υπάρχει η οργάνωση "The Coconut Research Center" που ασχολείται με την έρευνα σχετικά με τις επιδράσεις του λαδιού στον ανθρώπινο οργανισμό. Στατιστικά πάντα μιλώντας οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού, που χρησιμοποιούν σχεδόν αποκλειστικά λάδι καρύδας στη διατροφή τους, δε γνωρίζουν τι θα πει καρδιοπάθεια.

Σύνθεση
Το λάδι καρύδας αποτελείται από περισσότερο από 90% κορεσμένα λιπαρά οξέα. Μη τρομάζετε για το "κορεσμένα", δεν είναι όλα τα κορεσμένα λιπαρά ίδια. Το 50% από αυτά το λιπαρά είναι λαυρικό οξύ που αποτελεί ένα θαυματουργό συστατικό. Μέσα στο σώμα το λαυρικό οξύ μετατρέπεται σε μονολαυρίνη (monolaurin), ένα μονογλυκερίδιο που ασκεί μη τοξική, αντιμικροβιακή δράση. Η monolaurin είναι μια ένωση με αντιβακτηριδιακές, αντιιικές και αντιμηκυτιασικές ιδιότητες που χρησιμοποιείται από το ανθρώπινο σώμα για να καταστρέψει τα δομικά λιπίδια από ιούς όπως HIV, ερπητοϊό, γρίπη, διάφορα παθογόνα βακτήρια και πρωτόζωα. Αυτός είναι ο λόγος που το λαυρικό οξύ αποτελεί το βασικό δομικό φορέα του ανοσοποιητικού μας σύστηματος.

Τα υπόλοιπα λιπαρά που περιέχει είναι μονοακόρεστα (ολεϊκά) και πολυακόρεστα (λινολεϊκά) λιπαρά οξέα. Επίσης περιέχει πολυφαινόλες, εστέρες, βιταμίνη Ε και Κ, καθώς και μεταλλικά στοιχεία όπως σίδηρο. Είναι η πλουσιότερη πηγή στη φύση σε μεσαίας αλύσου λιπαρά οξέα (MCT). Τα περισσότερα φυτικά έλαια αποτελούνται από μακράς αλύσου λιπαρά οξέα (LCT) που έχουν μεγάλα μόρια, είναι δύσκολο να διασπαστούν και να χρησιμοποιηθούν σαν ενέργεια από το σώμα, καταλήγωντας τελικά στις λιπαποθήκες και στην αύξηση του σωματικού βάρους. Τα MCT έχουν μικρά μόρια, διασπώνται εύκολα και χρησιμοποιούνται από το ήπαρ αμέσως ως ενέργεια, ακριβώς όπως γίνεται και με τους υδατάνθρακες, βοηθώντας στη διατήρηση ή ακόμα και την απώλεια σωματικού βάρους.

Χρήση
Το λάδι καρύδας συλλέγεται από τη σάρκα του ενδοσπερμίου, το οποίο στον ώριμο καρπό αποτελείται από 50% νερό και 35 - 40% λάδι. Το σημείο τήξης του είναι υψηλό, γύρω στους 24 - 25°C, που σημαίνει πως σε θερμοκρασία δωματίου είναι στερεό.
Σήμερα έχει διάφορες εφαρμογές σε τρόφιμα, φάρμακα και τη βιομηχανία. Χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα και ιδίως στο τηγάνισμα. Χρησιμοποιείται ακόμη στη παρασκευή καλλυντικών, σαπουνιών και απορρυπαντικών για τις ενυδατικές, αφριστικές και καθαριστικές του ιδιότητες. Για την ακρίβεια δεν υπάρχει συνταγή καλλυντικών ή προϊόντων καθαρισμού που να μη μπορεί να προστεθεί το λάδι καρύδας.

Κλινικές εφαρμογές
Τα πλεονεκτήματα που μας προσφέρει το λάδι καρύδας είναι αναρίθμητα σε εσωτερική ή εξωτερική χρήση. Έχει αντιμικροβιακές, αντιμυκητιασικές, αντιοξειδωτικές και κατευναστικές ιδιότητες. Ο συνδυασμός λαυρικού, καπρικού και καπρυλικού οξέος του προσδίδουν αυτές τις ιδιότητες. Μερικές κλινικές εφαρμογές του λαδιού περιλαμβάνουν:

1. Φροντίδα δέρματος και μαλλιών
2. Ανακούφιση από stress
3. Έλεγχος και απώλεια βάρους
4. Καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος
5. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
6. Υπέρταση και υψηλή χοληστερίνη
7. Διαβήτης και καρκίνος
8. Οδοντιατρική φροντίδα
9. Νεφρικές δυσλειτουργίες
10. Υγεία των οστών

Αναλυτικά 

Περιποίηση μαλλιών. Είναι από τις καλύτερες φυσικές θρεπτικές ουσίες για τη τρίχα. Βοηθά στην υγιή ανάπτυξη της τρίχας, δίνοντας λάμψη και βαθιά ενυδάτωση. Είναι εξαιρετικός μαλακτικός παράγοντας που βοηθά στην αναγέννηση της τρίχας, αφού προσφέρει τις απαραίτητες πρωτεΐνες. Τακτικό massage με λάδι καρύδας στο τριχωτό της κεφαλής απομακρύνει αποδεδειγμένα τη πυτιρίδα, ακόμα και σε περιπτώσεις συνυπάρχουσας ξηροδερμίας. Ακόμα μπορεί να απομακρύνει τις ψείρες και τα αυγά τους. Είναι από τα βασικότερα συστατικά σε προϊόντα περιποίησης μαλλιών από τη βιομηχανία.

Περιποίηση δέρματος. Είναι εξαιρετικό λάδι massage, που ενυδατώνει βαθιά κάθε τύπο επιδερμίδας. Έχει ιδιότητες παρόμοιες με του baby oil και της βαζελίνης, χωρίς όμως τα πετρελαϊκά παράγωγα που αυτά περιέχουν. Είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση της ξηρότητας και της απολέπισης/ξεφλουδίσματος του δέρματος. Λόγω των αντιοξειδωτικών συστατικών που περιέχει αποτρέπει τη πρόωρη γήρανση της επιδερμίδας. Επίσης βοηθά στην αντιμετώπιση διαφόρων δερματικών παθήσεων όπως δερματίτιδες, έκζεμα, ψωρίαση, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, ακμή κτλ. Από τα συμφραζόμενα κατανοούμε πως χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα περιποίησης δέρματος από τη βιομηχανία.

Καρδιαγγειακό σύστημα. Παρά τη μεγάλη του περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, το λάδι καρύδας είναι ωφέλιμο για τη καρδιά. Τα κορεσμένα αυτά λιπαρά δεν είναι επιβλαβή, όπως συμβαίνει με τα άλλα φυτικά έλαια. Αντιθέτως βοηθούν στον έλεγχο της χοληστερίνης, της υπέρτασης και της αθηροσκλήρυνσης.

Έλεγχος/Απώλεια σωματικού βάρους. Πρόκειται για ένα πολύ εύπεπτο έλαιο με ευεργετικές επιδράσεις στο θυρεοειδή αδένα. Αυξάνει τα επίπεδα του μεταβολισμού και ευνοεί τη καύση λίπους. Οι κάτοικοι των τροπικών περιοχών, στατιστικά, διατηρούν το χαμηλό βάρος τους γιατί καταναλώνουν σχεδόν αποκλειστικά λάδι καρύδας με τη διατροφή τους.

Πεπτικό σύστημα. Η εσωτερική χρήση του λαδιού βοηθά στη απορρόφηση άλλων θρεπτικών στοιχείων όπως βιταμίνες, αμινοξέα και μεταλλικά στοιχεία. Είναι ευεργετικό σε προβλήματα πέψης, έλκους και στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου γιατί οι αντιμικροβιακοί του παράγοντες συνδράμουν στην εξάλειψη των αιτιών της δυσπεψίας.

Ανοσοποιητικό σύστημα. Το έλαιο καρύδας ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό λόγω της σύνθεσης των λιπιδίων του. Ενισχύει το μεταβολισμό, αυξάνει την ενέργεια του οργανισμού και κατ'επέκταση την ικανότητα του να αντιστέκεται σε ενδογενείς και εξωγενείς επιβαρρυντικούς παράγοντες.

Μολύνσεις και φλεγμονές. Όταν επαλείφεται σε σημεία με μολύνσεις ή φλεγμονές σχηματίζει ένα στρώμα που προστατεύει από εξωτερικούς ερεθιστικούς παράγοντες όπως σκόνη, βακτήρια, ιούς και μήκυτες. Επιπλέον είναι πολύ ευεργετική σε μώλωπες, καθώς επισπεύδει τη διαδικασία επούλωσης.

Λοιμώξεις. Σύμφωνα με τον οργανισμό "The Coconut Research Center" το έλαιο σκοτώνει τους ιούς που προκαλούν γρίπη, ηπατίτιδα, έρπητα, αμυγδαλίτιδα κτλ., τα βακτήρια που προκαλούν έλκη, φαρυγγίτιδα, ουρολοιμώξεις, γονόρρροια και πνευμονία και τέλος τους μύκητες που προκαλούν καντινίαση, λειχήνες, το "πόδι του αθλητή" (δερματοφύτωση), μολυσματικό κηρίο κτλ.

Άλλες ευεργετικές δράσεις. Είναι πολλές και θα αναφερθώ με συντομία.
Είναι ευεργετικό για το ήπαρ, καθώς προστατεύει από παθήσεις και μειώνει το χημικό του "φορτίο".
Προλαμβάνει το σχηματισμό λίθων σε νεφρά και ουροδόχο κύστη.
Πιστεύεται οτί είναι ευεργετικό σε περιπτώσεις παγκρεατίτιδας και στον έλεγχο του σακχάρου του αίματος στους διαβητικούς ασθενείς.

Στα οστά, όπως προανέφερα, το λάδι καρύδας βοηθά να απορροφηθούν μεταλλικά στοιχεία όπως ασβέστιο και μαγνήσιο, που είναι απαραίτητα στοιχεία για τη διατήρηση και προαγωγή της υγείας τους. Είναι απαραίτητο σε γυναίκες με οστεοπόρωση ή με προδιάθεση εκδήλωσης οστεοπόρωσης.
Στα δόντια ισχύει ο παραπάνω λόγος, καθώς και η ιδιότητα της να προλαμβάνει τη τερηδόνα.
Απαλό massage στο κεφάλι με λάδι καρύδας, απομακρύνει τη πνευματική κόπωση και το stress.
Επίσης ερευνάται η επίδραση των συστατικών του λαδιού στην αντιμετώπιση του AIDS, του καρκίνου και της νόσου του Alzheimer.
Τέλος, το λάδι καρύδας προτιμάται από αθλητές και άτομα που κάνουν δίαιτα, γιατί περιέχει λιγότερο θερμιδικό φορτίο από τα άλλα έλαια, το λίπος του μετατρέπεται πιο εύκολα σε ενέργεια και δεν εναποτίθεται στα αγγεία με τη μορφή αθηρωματικών πλακών.

Το λάδι καρύδας στη κουζίνα μας
Ως γνήσιοι Έλληνες μεγαλώσαμε με το αγνό, παρθένο ελαιόλαδο να συντροφεύει κάθε οικογενειακό και μη γεύμα μας ως η καλύτερη επιλογή. Το μόνο πρόβλημα του ελαιολάδου, και αυτό δε το γνωρίζουν αρκετοί, είναι ότι κατά τη θέρμανση (μαγείρεμα) οξειδώνεται, γεγονός που είναι επιβλαβές για την υγεία μας. Γιαυτό το λόγο πρέπει να καταναλώνεται αποκλειστικά και μόνο ωμό, όπως άλλωστε συστήνουν οι περισσότεροι διατροφολόγοι. Το λάδι της καρύδας, σε αντίθεση με το ελαιόλαδο, δεν αλλοιώνεται με τη θέρμανση. Καλό θα ήταν, αν όχι επιτακτικό, να μάθουμε να το χρησιμοποιούμε καθημερινά στο μαγείρεμα.

Credits: webmd, fisikashop, mountainroseherbs, coconutresearchcenter