Ανθόνερα και Hydrosol

Ο όρος "ανθόνερο" χρησιμοποιείται για να περιγράψει το συμπυκνωμένο υγρό που απομένει μετά τη διαδικασία εξαγωγής του αιθέριου ελαίου με απόσταξη σε νερό ή ατμό. Όταν τα αιθέρια έλαια παράγονται με αυτή τη μέθοδο δεν εξάγονται όλες οι αρωματικές και θεραπευτικές ουσίες στο έλαιο αλλά κάποιες από αυτές, που είναι υδατοδιαλυτές, διαλύονται στο νερό της απόσταξης και έτσι παράγεται το ανθόνερο.

Τα ανθόνερα δεν παράγονται μόνο από άνθη, όπως παραπλανητικά μας πληροφορεί η ονομασία, αλλά και από βότανα, φύλλα, φλοιό, ρίζες και σπόρους. Θα τα συναντήσετε και με την ονομασία hydrosol.

Διαφορά ανθόνερου και hydrosol
Μπορεί οι δύο αυτοί όροι να χρησιμοποιούνται πολλές φορές για να περιγράψουν το ίδιο πράγμα, ωστόσο έχουν διαφορές μεταξύ τους.
Hydrosol είναι, όπως περιέγραψα πιο πάνω, το νερό που απομένει ως κατάλοιπο από τη διαδικασία απόσταξης του αιθέριου ελαίου ενός φυτού (καρπών, ρίζας, φύλλων, φλοιού κτλ.). Είναι αρωματικό, περιέχει πολλές υδατοδιαλυτές ουσίες από το φυτό προέλευσης και έχει διαφορετική σύσταση από το αιθέριο έλαιο. Χρησιμοποιείται στη φροντίδα της επιδερμίδας αλλά και για θεραπευτικούς σκοπούς.

Ο όρος ανθόνερο αντιστοιχεί περισσότερο σε απλό νερό όπου έχει διαλυθεί αιθέριο έλαιο από κάποιο φυτό, σε αφέψημα από το φυτό ή εμποτισμό του φυτού σε νερό.

Στη φαύλη εποχή μας πολλά ανθόνερα του εμπορίου παράγονται με χημικό τρόπο, μοιάζουν πολύ σε οσμή με τα αυθεντικά αλλά δεν έχουν απολύτως καμία θεραπευτική αξία, ενώ αντίθετα μπορεί να προκαλέσουν δερματικούς ερεθισμούς. Άλλα ανθόνερα παράγονται απλά προσθέτωντας αιθέριο έλαιο σε νερό και αλκοόλη, τα οποία βέβαια είναι υποδεέστερα από τα αυθεντικά hydrosol.

Πάντα να ελέγχετε τις ετικέττες στα συστατικά των ανθόνερων για τυχόν ύπαρξη συντηρητικών ή άλλων χημικών.

Που χρησιμοποιούνται;
Τα ανθόνερα είναι πολυχρηστικές ουσίες στη προσωπική φροντίδα αλλά και στο σπίτι.

• Αρωματίζουν, ενυδατώνουν, καταπραΰνουν, περιποιούνται και αναπλάθουν την επιδερμίδα
• Αντικαθιστούν τη τονωτική lotion
• Προστίθενται σε συνταγές καλλυντικών
• Προστίθενται στο λουτρό και χρησιμοποιούνται στο ξέπλυμα των μαλλιών
• Χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική
• Χρησιμεύουν στον αρωματισμό του χώρου. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να εισπνέετε χημικά όταν υπάρχουν τα ανθόνερα.
• Φρεσκάρουν τα ρούχα στο σιδέρωμα. Ψεκάστε τα ρούχα την ώρα που τα σιδερώνετε και θα αποκτήσουν φρεσκάδα και άρωμα που δεν έχετε ξανανιώσει, αντί να χρησιμοποιείτε spray με cocktail χημικών.

Πως φτιάχνω ανθόνερο;
Όπως είναι εύκολα κατανοητό είναι λίγο δύσκολο να φτιάξουμε αυθεντικό hydrosol στο σπίτι. Ανθόνερο όμως μπορούμε να φτιάξουμε οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμούμε. Μπορείτε να φτιάξετε το ανθόνερο από ένα μόνο βότανο ή και από συνδυασμό βοτάνων.

• Ο πρώτος τρόπος είναι ο πιο απλός· αναμιγνύουμε νερό και αιθέριο έλαιο σε ένα μπουκάλι spray. Ανακινούμε καλά πριν από κάθε χρήση.

• Ο δεύτερος τρόπος είναι κάπως πιο πολύπλοκος, περιλαμβάνει βρασμό του φυτού σε νερό και συλλογή των υδρατμών του σε ένα νέο δοχείο.

Βάλτε τη φαντασία και την εφευρετικότητα σας να δουλέψει για να κατορθώσετε τη συλλογή των υδρατμών.

• Ο τρίτος τρόπος είναι ο εξής:

Γεμίζουμε το βάζο κατά το ήμισυ με το φυτό που επιλέξαμε και το υπόλοιπο με νερό ή νερό και αλκοόλη. Αφήνουμε 2 εκατοστά περιθώριο από το στόμιο του βάζου. Αφήνουμε σε ηλιόλουστο σημείο το βάζο ώστε να εκχυλιστούν τα συστατικά για 7-10 ημέρες και ανακινούμε καθημερινά.

Μερικοί προτιμούν να αφήνουν το βάζο σε σκιερό μέρος. Ο ήλιος φέρεται να βοηθά τα συστατικά να εκχυλιστούν καλύτερα και ταχύτερα.

Σουρώνουμε τη φυτική ύλη και βάζουμε το ανθόνερο σε ένα νέο, καθαρό δοχείο. Διατηρείται στο ψυγείο για μερικές ημέρες.

Συντήρηση
Τα ανθόνερα δεν έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, αν δε περιέχουν αλκοόλη. Το αλκοόλ δρα ως συντηρητικό, τόσο για το άρωμα όσο και για την "υγεία" του ανθόνερου, γιαυτό και τα βάμματα έχουν τόσο μεγάλη διάρκεια ζωής. Το ανθόνερο με σκέτο νερό θα αναπτύξει γρήγορα βακτήρια και μούχλα. Αν χρησιμοποιήσετε μόνο νερό φτιάξτε μικρή ποσότητα, συντηρείτε το μίγμα στο ψυγείο και χρησιμοποιήστε το εντός 10 ημερών. Μπορείτε να φτιάξετε ανθόνερο χρησιμοποιώντας ίσες ποσότητες από νερό και αλκοόλη (πχ. vodka ή τσίπουρο) για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Ουσιαστικά φτιάχνουμε ένα ελαφρύ βάμμα.

Μερικές προτάσεις για ανθόνερα
Ανθόνερο μέντας: Είναι το πιο δροσιστικό από όλα και είναι must στη τσάντα της παραλίας.
Ανθόνερο neroli και ροδόνερο: Είναι δροσιστικά και ενυδατώνουν το ξηρό δέρμα. Κατάλληλα για χρήση στη θέση της τονωτικής lotion.
Ανθόνερο λεβάντας: Δροσιστικό και καταπραϋντικό, είναι ιδανικό για τις ξηρές αλλά και τις περιοχές του δέρματος που έχουν καεί από τον ήλιο. Προσθέστε μερικές κουταλιές στο νερό που θα κάνετε μπάνιο το μωρό σας, ώστε να το ανακουφίσετε σε περίπτωση που πάσχει από νινίδα ή έκζεμα.
Ανθόνερο χαμομηλιού: Δεν υπάρχει καλύτερο γιατρικό για τους μαύρους κύκλους και τα πρησμένα μάτια. Επίσης κατάλληλο για βρέφη με δερματοπάθειες.

Credits: wikihow, mountainroseherbs, curiouscurandera, quinessence, suzannerbanks