Γλυκερίνη

Πολλοί θα ρωτήσετε για ποιό λόγο τα χειροποίητα σαπούνια είναι πιο ενυδατικά και καλλυντικά από αυτά του εμπορίου. Ανάμεσα στους υπόλοιπους λόγους (ποιότητα πρώτων υλών, απουσία χημικών κτλ.) είναι η παρουσία φυσικής γλυκερίνης.
Η γλυκερίνη είναι ένα φυσικό παραπροϊόν που παράγεται κατά τη διαδικασία σαπωνοποίησης. Οι βιομηχανίες παρασκευής σαπουνιού αφαιρούν τη γλυκερίνη, που παράγεται κατά τη σαπωνοποίηση, για να τη χρησιμοποιήσουν σε άλλες εφαρμογές, πιο κερδοφόρες. Όπως είναι αυτονόητο, το χειροποίητο σαπούνι δεν έχει υποστεί κανενός είδους τέτοια επεξεργασία και διατηρεί όλη τη ποσότητα γλυκερίνης, που παράχθηκε κατά τη σαπωνοποίηση, καθιστώντας το ποιοτικά και καλλυντικά σαφώς ανώτερο από τα βιομηχανικά σαπούνια. Υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον γλυκερίνης στο σαπούνι, γεγονός που κάνει το αποτέλεσμα ακόμα πιο ενυδατικό.

Σύσταση και ιδιότητες
Η γλυκερίνη είναι μια άχρωμη, φυσική ουσία με σχετικά παχύρρευστη σύσταση και γλυκιά γεύση. Θα τη συναντήσουμε και με την ονομασία γλυκερόλη. Ο όρος γλυκερόλη χαρακτηρίζει τη καθαρή χημική ένωση, ενώ ο όρος γλυκερίνη αποδίδεται περισσότερο στα διάφορα εμπορικά παρασκευάσματα όπου η περιεχόμενη καθαρή ουσία είναι περισσότερη από 95%. Την ονομασία γλυκερίνη την οφείλει στον Chevreul, που πρώτος την ονομάτισε από τη γλυκιά γεύση της. Η χημική της ονομασία είναι προπανοτριόλη, με χημικό τύπο HOCH2-CHOH-CH2OH (ξέρω, σιδηρόδρομος) ή απλούστερα C3H8O3. Παρέχει εστέρες, τα λεγόμενα γλυκερίδια, με σημαντικότερα τα λιπίδια που σχηματίζονται με τα λιπαρά οξέα. Αναμιγνύεται εύκολα με το νερό και την αιθυλική αλκοόλη και διαλύεται με το aceton, είναι όμως αδιάλυτη στον αιθέρα και τα έλαια. Από την άλλη, πολλές ουσίες διαλύονται καλύτερα στη γλυκερίνη από ότι στο νερό ή την αλκοόλη, καθιστώντας τη καλό διαλύτη. Έχει υψηλό σημείο ζέσεως στους 290°C, σημείο τήξης τους 17°C και στερεοποιείται στους 0°C. Είναι υγροσκοπική που σημαίνει οτί απορροφά νερό από την ατμόσφαιρα. Αν αφήσουμε ανοικτό ένα μπουκάλι με καθαρή γλυκερίνη (100%), θα απορροφήσει νερό από τον αέρα και θα καταλήγαμε με ένα διάλυμα με 80% γλυκερίνη και 20% νερό. Αν τοποθετήσετε μια σταγόνα καθαρής γλυκερίνης στη γλώσσα σας θα σας κάνει φουσκάλα, γιατί απορροφάει νερό και αφυδατώνει. Αν διαλυθεί στο νερό όμως, θα απορροφήσει ένα ποσοστό από αυτό και θα το μεταφέρει στην επιδερμίδα σας. Οι ιδιότητες της γλυκερίνης είναι κυρίως μαλακτικές, αλλά επίσης έχει και ιδιότητα να «πλαστικοποιεί» τα σκευάσματα, όπως τις μάσκες του προσώπου. Επίσης κάνει τα καλλυντικά προϊόντα πιο έυκολα στην εφαρμογή.
 

Παραγωγή γλυκερίνης
Μέχρι το 1889 οι άνθρωποι δεν ήξεραν πως να εξάγουν τη γλυκερίνη που παραγόταν από τη σαπωνοποίηση. Η γλυκερίνη τότε, προερχόταν αποκλειστικά από τη βιομηχανία κεριών (μη ξεχνάτε οτί στο παρελθόν τα κεριά παράγονταν από ζωικά λίπη). Εκείνη τη χρονιά λοιπόν βρέθηκε λύση, σε αυτό το άλυτο για χρόνια πρόβλημα, και έγινε δυνατή η εξαγωγή της γλυκερίνης από το σαπούνι. Ο κύριος λόγος που οι άνθρωποι της εποχής ενδιαφέρονταν για την απομόνωση της γλυκερίνης ήταν για να φτιάξουν νιτρογλυκερίνη, και κατ'επέκταση δυναμίτιδα. Έτσι, από το 1889 η σαπωνοποία έγινε ένα πολύ προσοδοφόρο επάγγελμα. Από εκείνη τη χρονιά και έπειτα άρχισε να παρακμάζει η οικιακή και η συντεχικού τύπου σαπωνοποιία και έδωσε τα σκήπτρα στη βιομηχανική παραγωγή σαπουνιού. Η διαδικασία εξαγωγής της γλυκερίνης είναι μια σύνθετη χημική διεργασία στην οποία δε σκοπεύω να επεκταθώ. Το μόνο που θα πω είναι πως όλα τα έλαια περιέχουν ένα ποσοστό από 7 εώς 13% γλυκερίνη. Δηλάδή από 1 kg λάδι, μπορούμε να παράγουμε 70 εώς 130 gr καθαρή γλυκερίνη, ανάλογα το είδος του λαδιού. 

Χρήσεις της γλυκερίνης
Έχει πολλές χρήσεις, πέρα από τη παραγωγή νιτρογλυκερίνης. Μη φοβάστε, η γλυκερίνη δεν είναι εκρηκτικό, μπορείτε να δουλέψετε άφοβα μαζί της! Χρησιμοποιείται ως διαλύτης, ως πρώτη ύλη στη βιομηχανία καλλυντικών και φαρμάκων, ως υποκατάστατο ζάχαρης σε διαβητικούς, ως λιπαντικό σε καλούπια, ως αντιπηκτικό σε υδραυλικά συστήματα, σε μελάνια εκτύπωσης, στη ζαχαροπλαστική και ως συντηρητικό σε κάποιες περιπτώσεις.
Χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλα τα καλλυντικά και τη σαπωνοποιία, κυρίως στη μέθοδο Melt and Pour. Τα σαπούνια γλυκερίνης έχουν περίπου 15 - 20% καθαρή γλυκερίνη και είναι πολύ ενυδατικά για το δέρμα, κατάλληλα για ευαίσθητα δέρματα καθώς και για παιδιά. Διαλύονται (καταναλώνονται) όμως πολύ πιο γρήγορα από τα κανονικά σαπούνια, λόγω της γλυκερίνης που περιέχουν και της διαλυτότητας της στο νερό. Τοπικά η γλυκερίνη μπορεί να προκαλέσει στην επιδερμίδα ερεθισμό και ξηρότητα στο δέρμα, αν χρησιμοποιηθεί σε ξηρό κλίμα.

3 σχόλια:

  1. για σας,βορίτε να μου πήτε που μπορώ να βρω 100% καθαρή γλυκερίνη?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. βρωσιμη γλυκερινη στα φαρμακεια θα βρειτε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Να κανω μια ερωτηση??? Αν πλύνω το αμαξι με γλυκερινη απο φαρμακείο θα πάθει τιποτα το χρωμα του θα ξεβαψει θα θαμπωσει η θα γυαλίσει???

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια σε greeklish, με ενσωματωμένα links, με υβριστικό ή απαξιωτικό περιεχόμενο καθώς και σχόλια με διαφήμιση προϊόντων δε θα δημοσιεύονται. Οι συνταγές και οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στο blog δεν υποκαθιστούν ιατρικές οδηγίες ή φαρμακευτική αγωγή. Παρακαλούμε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν έχετε προβλήματα υγείας, πάσχετε από χρόνιες παθήσεις, είστε έγκυος ή θηλάζετε.

Print Friendly and PDF