Μια πραγματικά εξαιρετική δουλειά που θα σας βοηθήσει με τις πρώτες σας απόπειρες στη παρασκευή σαπουνιού. Είναι ένας αυτοματοποιημένος υπολογιστής, ο οποίος υπολογίζει όχι μόνο τις δοσολογίες σε λάδια και καυστική σόδα ή ποτάσσα, αλλά και το αποτέλεσμα που θα έχει η συνταγή σας, όσον αφορά τη καθαριστική και καλλυντική του απόδοση, τον αφρισμό, την υπερλίπανση, τη σκληρότητα και πολλές άλλες παραμέτρους.

Κάντε click στο παρακάτω link και θα μεταφερθείτε στη  σελίδα αυτή, όπου μπορείτε εύκολα να υπολογίσετε τα υλικά σας (λάδια, βούτυρα κτλ.) και τα πρόσθετα που θέλετε να έχει το σαπούνι σας, όπως αιθέρια έλαια, βότανα κτλ. Μπορείτε να αποθηκεύσετε τη συνταγή σας και να την εκτυπώσετε.
Και το κυριότερο;;; Είναι και στα Ελληνικά!

thesoapcalculator

Η άνυδρη λανολίνη, που αποκαλείται και ζωικός κήρος (ζωικό κερί, wool wax), είναι μια υποκίτρινη, κηρώδης ουσία με χαρακτηριστική οσμή, η οποία εκκρίνεται από τους σμηγματογόνους αδένες των ζώων που παράγουν μαλλί.

Η κυριότερη πηγή της είναι τα εξημερωμένα πρόβατα. Είναι προϊόν καθαρά ζωικής προέλευσης και αδιάλυτη στο νερό. Αναφέρεται λανθασμένα και σαν "ζωικό λίπος" (wool grease), παρόλο που εδώ και 150 χρόνια είναι γνωστό πως δεν περιέχει γλυκερίδια (δηλαδή λίπη) και στην πραγματικότητα είναι κηρώδης και όχι λιπαρή ουσία.

Ο ρόλος της λανολίνης
Η λανολίνη αδιαβροχοποιεί το τρίχωμα του προβάτου. Υπάρχουν συγκεκριμένες ράτσες προβάτων που παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες λανολίνης από άλλες (όπως τα Merinos, φωτό δεξιά). Η συλλογή της γίνεται στο στάδιο της επεξεργασίας του μαλλιού, μετά το κούρεμα, είτε με συμπίεση του μαλλιού σε κυλίνδρους είτε με τη διαδικασία του βρασμού. Δείτε ένα video σχετικά με την παραγωγή της λανολίνης εδώ.

Ο ρόλος της λανολίνης είναι να προστατεύει το μαλλί και το δέρμα του προβάτου από τις καιρικές συνθήκες και την υγρασία. Επίσης εικάζεται πως παίζει κάποιο ρόλο στην υγιεινή του καλυπτήριου συστήματος (επιδερμίδα, χόριο και υποδερμάτιο πέταλο, φωτό αριστερά) του ζώου. Οι εφαρμογές της λανολίνης και των παραγώγων της στην καθημερινότητα προσανατολίζονται προς αυτή τη κατεύθυνση. Στη φροντίδα και το καλλωπισμό του ανθρώπινου δέρματος.

Σύνθεση και ιδιότητες
Όπως συμβαίνει με όλα τα φυσικά προϊόντα η λανολίνη δομικά είναι σύνθετη ουσία. Σε καθαρότερες μορφές αποτελείται από μακρά άλυσο εστέρων σχεδόν κατά 97%, με το υπόλοιπο ποσοστό να αποτελείται από διάφορους τύπους αλκοόλης, οξέων και υδρογονανθράκων. Η βιοτεχνική ή βιομηχανική παραγωγή της υπάγεται σε αυστηρούς ελέγχους επιπέδων εντομοκτόνων, που χρησιμοποιούνται στα ζώα, από το 1992. Η λανολίνη φαρμακευτικής καθαρότητας, που έχει δηλαδή υποστεί επεξεργασία ώστε να είναι καθαρή από οποιαδήποτε ξένη ουσία, όπως οξειδωτικούς παράγοντες και λοιπές ακαθαρσίες από το περιβάλλον, είναι λευκή και άοσμη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ανοικτά έλκη και έκζεμα. Έχει αποδειχτεί επιστημονικά πως η λανολίνη ενυδατώνει και περιποιείται εξαιρετικά το δέρμα για πολλές ώρες από την εφαρμογή της (η δράση της φτάνει τις 8 ώρες). Ενυδατώνει και επανορθώνει την επιδερμίδα πολύ ανώτερα από τη γλυκερίνη και τη βαζελίνη σε συνδυασμό (The lanolin book. Hamburg: Beiersdorf AG, 1999).

Εφαρμογές
Είναι πολύ καλός μαλακτικός παράγοντας και χρησιμοποιείται ευρύτατα στη κοσμητολογία, σε καλλυντικά προσώπου, χειλέων, κρέμες ξυρίσματος, αλοιφές για τη φροντίδα του δέρματος των νεογνών και κυρίως σε κρέμες για τις ερεθισμένες και σχισμένες θηλές των γυναικών στη γαλουχία. Έχει και ιδιότητες γαλακτωματοποιητή. Επίσης χρησιμοποιείται στη βιομηχανία, σε αντισκωριακά, λιπαντικά και αδιαβροχοποιητικά προϊόντα. Εσείς προσθέστε το αρχικά σε lip balm ή σε κρέμα για τα σκασμένα χέρια και θα δείτε απίστευτη διαφορά.
Τώρα το που θα τη βρείτε είναι ένα θέμα γιατί, αν και κτηνοτροφική χώρα η Ελλάδα, δεν είναι και πολύ διαδεδομένη η χρήση της ώστε να πωλείται στα μαγαζιά. Λανολίνη δε βρήκα στην ελληνική αγορά, παρά μόνο στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα έχω βρει φυτικό υποκατάστατο λανολίνης, ένας θεός θα ξέρει ακριβώς τι ουσία είναι αυτή. Προτιμήστε τη δοκιμασμένη λύση του ebay και κυρίως από χώρες όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία που είναι έτη φωτός μπροστά στην εκτροφή προβάτων και τη διάθεση των προϊόντων τους.

Credits: open.edu, wikipedia, webmd, lanolin

Το σπαθόχορτο είναι ίσως ένα από τα σημαντικότερα φυτά της Ελληνικής χλωρίδας που θα ήταν καλό να μάθετε να αναγνωρίζετε. Το λάδι του κατέχει πολύ σημαντική θέση στη βοτανολογία και τη καρδιά μου.

Αναλυτικές πληροφορίες για το βότανο και τις θεραπευτικές του ιδιότητες θα βρείτε εδώ. Όσον αφορά το έλαιο, η χρήση του είναι εξωτερική και εσωτερική. Για εσωτερική χρήση το λάδι του υπερικού  καταναλώνεται ωμό, η δοσολογία είναι ½ με 1 κουταλάκι του γλυκού το πρωί προ φαγητού και το βράδυ προ κατακλίσεως. Συνιστάται ιδιαίτερα για τη κολίτιδα, γαστρίτιδα, δυσπεψία, στομαχικούς πόνους, δυσκοιλιότητα και τις καούρες, πέρα από την ηρεμιστική του επίδραση.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται τοπικά και αυτούσιο σε εντριβή ή επάλειψη αλλά και ως συστατικό σε κρέμες και αλοιφές. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων όπως έρπη, εξανθήματα, ξηροδερμία, ψωρίαση και κνησμό, σε πληγές, έλκη (απλά και εκ κατακλίσεως), ηλιακά και θερμικά εγκαύματα και εκδορές. Είναι επίσης εξαιρετικό καλλυντικό, ιδιαίτερα για ξηρά, ευαίσθητα και κουρασμένα δέρματα.

Παρασκευή Σπαθόλαδου

Η παρασκευή του είναι απλή διαδικασία, με την προϋπόθεση να βρούμε φρέσκα λουλούδια υπερικού και εξαιρετικό, φρέσκο, βιολογικό ελαιόλαδο. Ο μόνος τρόπος για να βρούμε φρέσκα λουλούδια είναι να τα μαζέψουμε. Ευτυχώς η ελληνική φύση είναι πλούσια σε αυτοφυές, άγριο υπερικό, αρκεί να μάθουμε να το αναγνωρίζουμε. Κόβουμε μόνο τα άνθη και ποτέ δε ξεριζώνουμε το φυτό, γιατί χρειαζόμαστε μόνο αυτά και έτσι επιτρέπουμε στο φυτό να βγάλει νέα χωρίς να το καταστρέψουμε. Μοιάζει έτσι:

Μπορεί να γίνει και με αποξηραμένα άνθη σπαθόχορτου, αλλά η δύναμη του τελικού προϊόντος θα είναι μειωμένη κατά 30%.

Τα άνθη του σπαθόχορτου χρωματίζουν τα χέρια. Ο υπαίτιος είναι η υπερικίνη που περιέχει, η κύρια χημική ουσία του σπαθόχορτου, η οποία χρωματίζει το λάδι με το χαρακτηριστικό πορφυρό χρώμα.

Σε σκουρόχρωμο μπουκάλι ή βάζο τοποθετούμε τα άνθη που μαζέψαμε και γεμίζουμε το δοχείο με το εξαιρετικό ελαιόλαδο που προμηθευτήκαμε, μέχρι να τα καλύψουμε (Ενδεικτικά, τα δοχεία στην παρακάτω φωτογραφία είναι λάθος, γιατί είναι διαφανή).

Το τοποθετούμε σε μέρος που το "βλέπει" ο ήλιος και φροντίζουμε να το ανακινούμε κάθε μέρα ή έστω καθε δύο ημέρες τουλάχιστον. Από τις πρώτες 2-3 ημέρες το λάδι αρχίζει να παίρνει το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα. Σε περίπου 40 ημέρες είναι έτοιμο για χρήση.
Φιλτράρουμε το λάδι από τα άνθη και το τοποθετούμε σε νέο, επίσης σκουρόχρωμο, αποστειρωμένο δοχείο γιατί, όπως είπαμε, είναι φωτοευαίσθητο. Φυλάσσεται σε σκιερό και δροσερό μέρος, όχι όμως στο ψυγείο. Χονδρικά, αν το λάδι που χρησιμοποιήσαμε είναι φρέσκο, διατηρείται για 1 έτος. Θα το χρησιμοποιήσουμε σε πολλές συνταγές καλλυντικών και αλοιφών, γιαυτό κρατήστε το καλά στη μνήμη σας.

Προφυλάξεις και αντενδείξεις

Η υπερφορίνη, δηλαδή μία από τις κύριες ουσίες του σπαθόχορτου, είναι φωτοευαίσθητη. Καλό θα ήταν με τη λήψη του σπαθόλαδου να μη συνδυάζετε έκθεση στον ήλιο γιατί σε ορισμένα δέρματα μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις φωτοευαισθησίας και φωτοαλλεργίας.
Σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης, λοχείας και λήψης αντισυλληπτικών να μη λαμβάνεται το σκεύασμα σε καμία μορφή (έλαιο, αφέψημα, κάψουλες κτλ.).
Επειδή επηρρεάζει τους νευροδιαβιβαστές δε πρέπει να συγχορηγείται με αντικαταθλιπτική αγωγή καθώς και βαλεριάνα. Το σπαθόλαδο δεν λαμβάνεται εφ'όρου ζωής (δεν είναι καραμέλα), αλλά κατά διαστήματα και όποτε κρίνεται οτί χρειάζεται κάποιος να ακολουθήσει αγωγή με αυτό.
Άτομα με καρδιολογικά προβλήματα ή υπέρταση να συμβουλεύονται τον ιατρό τους, πριν προχωρήσουν στη λήψη του σπαθόλαδου.
Δε συνίσταται η χρήση του σε παιδιά κάτω των 12 ετών.
Να διατηρείται αποκλειστικά σε σκουρόχρωμο δοχείο.

Η χρήση του κεριού της μέλισσας ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Αναφέρεται συχνά σε γραπτά και την παράδοση. Ο Οδυσσέας στο νησί των Σειρήνων βούλωσε τα αυτιά των συντρόφων του με κερί για να μη μαγευτούν από το τραγούδι τους.

Ο Δαίδαλος, για να δραπετεύσει από την Κρήτη μαζί με τον γιό του Ίκαρο, φτιάχνει φτερούγες από φτερά πουλιών κολλημένα με κερί στην πλάτη τους. Το τελευταίο εύρημα είναι ένα σφράγισμα σε δόντι απολιθώματος, ηλικίας 6.500 χρόνων.
Κερί είναι το προϊόν που εκκρίνεται σε λέπια από τους κηρογόνους αδένες που η μέλισσα έχει στον θώρακα της. Το πλάθει με τα πόδια και τις σιαγόνες της για να χτίσει τις κηρήθρες. Οι κηροπλάστριες είναι νεαρές μέλισσες 10-15 ημερών κι αυτό σημαίνει πως για να χτιστούν κηρήθρες πρέπει να υπάρχουν νεαρές εργάτριες. Το κερί εξυπηρετεί, βασικά, δύο σκοπούς. Ο πρώτος είναι η κατασκευή των εξαγωνικών κελιών, στα οποία αποθηκεύει μέλι, γύρη και βασιλικό πολτό και ο δεύτερος είναι για την επιδιόρθωση ρωγμών και οπών που ενδεχομένως έχει το μελίσσι, σε συνδυασμό με την πρόπολη.

Χονδρικά, μια κέρινη δομή 20 gr μπορεί να αντέξει το βάρος 1000 gr μελιού. Το κερί έχει ένα εύρος χρωμάτων από ανοικτό κίτρινο μέχρι σκουρόχρωμο ωχρό/καφέ, ανάλογα με την ποιότητα του και την ποσότητα ξένων προσμίξεων που περιέχει. Όσο πιο ανοιχτόχρωμο είναι, τόσο πιο καθαρό θεωρείται. 

Φυσικές Ιδιότητες

Το αγνό κερί, όπως παράγεται απευθείας από την μέλισσα ειναι λευκού χρώματος. Γίνεται ολοένα και πιο σκουρόχρωμο καθώς ενσωματώνει γύρη, σκόνη, πρόπολη και άλλα υπολείμματα από το μελίσσι. Το σημείο βρασμού του κεριού είναι περίπου στους 65°C. Το κερί δεν θα πρέπει να θερμαίνεται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη απο 85°C, γιατί καταστρέφονται τα ωφέλιμα στοιχεία του, ενώ η έκθεση του σε υψηλές θερμοκρασίες πρέπει να γίνεται σε αργό ρυθμό. Γιαυτό το λόγο, όταν θέλουμε να δουλέψουμε ή να λιώσουμε το κερί, πάντα το θερμαίνουμε σε bain marie, όπου οι θερμοκρασίες δεν υπερβαίνουν τους 65-70°C. Το κερί είναι χημικώς αδρανές υλικό και παρουσιάζει μεγάλη πλαστικότητα, ειδικά πάνω απο τους 30°C. Η πλαστικότητα αυτή εξαρτάται από την καθαρότητα του και από την ποικιλία της μέλισσας που το παρήγαγε. Ειναι αδιάλυτο στο νερό, και ιδιαίτερα ανθεκτικό σε ισχυρά οξέα. Ως εκ’τούτου, δύσκολα αφομοιώνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό κατά την πέψη. Ειναι διαλυτό στην αιθυλική αλκοόλη και στα λιπαρά οξέα, με ταυτόχρονη θέρμανση.
Η πλήρης χημική σύσταση του κεριού ειναι ακόμη άγνωστη. Παρόλα αυτά, πολλές γνωστές ουσίες έχουν αναγνωριστεί, όπως διαφόρων ειδών εστέρες, υδρογονάνθρακες, οξέα, αλκοόλες κτλ.

Χρήση του κεριού

Το κερί χρησιμοποιήθηκε φαρμακευτικά για την χρόνια μαστίτιδα, το έκζεμα, την επούλωση εγκαυμάτων και πληγών, την δερματίτιδα, την θυλακίτιδα, τα σπυριά του δέρματος, την τερηδόνα και την ουλίτιδα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την μεταφορά και σταδιακή αποδέσμευση αιθέριων ελαίων και πρόπολης στον οργανισμό. Το κερί αφομοιώνεται σε πολύ μικρό βαθμό απο τον ανθρώπινο οργανισμό. Παρόλα αυτά, χρησιμοποιείται σε πρωτόκολλα καθαρισμού εντέρου, συνήθως μαζί με αιθέρια έλαια, γύρη και πρόπολη.

Έχει βρεθεί πως το κερί που χρησιμοποιούν οι μέλισσες για να καλύψουν το ώριμο μέλι διαθέτει αντιβιοτικές ουσίες που το καθιστούν ικανό να συντηρεί το μέλι. Το κερί χρησιμοποιείται για την παραγωγή φαρμάκων σε μορφή κάψουλας βραδείας απορρόφησης. Επίσης, χρησιμοποιείται στην βιομηχανία καλλυντικών, βελτιώνοντας τις ιδιότητες και τη σταθερότητα τους. Προστίθεται σε αποσμητικά, οδοντόκρεμες, σαπούνια, κρέμες ξυρίσματος, κρέμες σώματος και προσώπου, αντιηλιακές lotion κτλ. Τέλος το συναντούμε στη βιομηχανία βερνικιών και λιπαντικών.

Ιδιότητες στον άνθρωπινο οργανισμό

1. Αντισηπτικές
2. Αντιφλεγμονώδεις
3. Μαλακτικές
4. Επουλωτικές
5. Βοηθά το δέρμα να αποκτήσει απαλή και ελαστική δομή

Πιο συγκεκριμένα

Xρησιμοποιείται στη θεραπεία της αρθρίτιδας, στις ωτίτιδες, τις φλεγμονές της ρινικής περιοχής, τις δερματοπάθειες και το βρογχικό άσθμα. Φαίνεται επίσης να έχει ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες κατά ορισμένων βακτηριδίων, όπως η σαλμονέλα. Στην κοσμετολογία χρησιμοποιείται μέσα σε κρέμες προσώπου, αλοιφές και lip balm, καθώς βοηθάει στη φροντίδα του ταλαιπωρημένου από τον ήλιο, τη σκόνη και τη ρύπανση δέρματος, προστατεύοντάς το από την πρόωρη γήρανση. Συνιστάται για την επούλωση πληγών και ελκών και χρησιμοποιείται ως έμπλαστρο στις ρευματοπάθειες και στις νευραλγίες και ως αντιφλεγμονώδες. Σε κατάσταση "εκτάκτου" ανάγκης μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σαν πρόχειρο σφράγισμα σε δόντι, αν σας έχει φύγει το δικό σας, μέχρι να επισκεφτείτε τον οδοντίατρο σας!

Παρασκευές
Το μελισσοκέρι μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σε πληθώρα συνταγών, με κυριότερη τη θαυματουργή κηραλοιφή. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε πολύ εύκολα lip balm ή να το προσθέσετε σε χαμηλά ποσοστά στο σαπούνι, ώστε να ωφεληθείτε από τις ευεργετικές ιδιότητες του. Πρόκειται για ένα φανταστικό και φυσικό υλικό, αρκεί να το προμηθευτείτε από έμπιστο μελισσοκόμο και όχι από το εμπόριο, εύκολο στη χρήση και πολύ ωφέλιμο.

Credits: wikipedia, beeswaxco, webmd, motherearthnews

Η πρόπολη είναι μια ουσία που παρασκευάζεται από τις μέλισσες, οι οποίες την τοποθετούν "προ της πόλεως τους", εξού και η ονομασία. Συγκεντρώνοντας αδιάκοπα ρητίνες από συγκεκριμένα φυτά και από το φλοιό ορισμένων δένδρων παρασκευάζουν την πρόπολη, για να προστατεύσουν την κυψέλη από εισβολείς και μολύνσεις.

Η πρόπολη προσφέρει απλόχερα στον άνθρωπο τις σπουδαίες θεραπευτικές της ιδιότητες. Να τη γνωρίσουμε λοιπόν.

Χρήσεις της πρόπολης κατά την αρχαιότητα
Η πρόπολη είναι γνωστή από την αρχαιότητα όπου αναφερόταν και ως "μαύρο κερί". Οι πολιτισμένοι λαοί του αρχαίου κόσμου, Έλληνες, Αιγύπτιοι, Ρωμαίοι και Άραβες, τη γνώριζαν και τη επωφελούνταν από τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε επάλειψη με πρόπολη για την επούλωση των πληγών. Στη Ρώμη η πρόπολη πωλούνταν πιο ακριβά από το μέλι και κάθε Ρωμαίος λεγεωνάριος την είχε μαζί του κατά τη διάρκεια στρατιωτικών εκστρατειών. Για τους Αιγύπτιους, όπου οι μέλισσες είχαν μεγάλη θρησκευτική και πολιτιστική σημασία, θεωρούταν ιδιοκτησία του εκάστοτε Φαραώ και συμβόλιζαν τη γενναιότητα, η πρόπολη είχε ιδιαίτερη θέση. Χρησιμοποιούνταν από τους ιερείς στη θεραπευτική, για μεγάλη ποικιλία ασθενειών καθώς επίσης στην ταρρίχευση πτωμάτων. Ο φημισμένος Άραβας φιλόσοφος και γιατρός Αβικέννας (Abu Ali Sina, 980 - 1037), είχε παρατηρήσει ότι η πρόπολη δρούσε αποτελεσματικά στους τραυματισμούς από βέλη και σπαθιά, κατά τη διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων.

Ιδιότητες της Πρόπολης
Η πρόπολη έχει πολλές βιολογικές και φαρμακολογικές ιδιότητες. Τα φλαβονοειδή και η συγκέντρωση της σε αρωματικά μόρια είναι η αρχή της αντιβακτηριδιακής, αντιιικής, αντιμυκητισιακής, αντιπαρασιτικής, αντιφλεγμονώδης, αναισθητικής και επουλωτικής της δράσης. Οι μέλισσες συλλέγουν ρητινώδεις ουσίες και βάλσαμα από συγκεκριμένα φυτά και δέντρα, όπως ιτιές, κουμαριές, λεύκες, καστανιές, πέυκα, ευκάλυπτους, τις αναμιγνύουν με κερί και γύρη, και με την προσθήκη ενζύμων και ιχνοστοιχείων, δημιουργείται η πρόπολη την οποία χρησιμοποιούν σα δομικό υλικο για 2 βασικούς σκοπούς:
Ο πρώτος είναι για την δημιουργία μιας πάστας, με την οποία γεμίζουν όλα τα ανοίγματα, οπές και ρωγμές από τις οποίες μπορεί να εισέλθει ξένο, ως προς το μελίσσι, σώμα. Αυτό μπορεί να είναι νερό, σκόνη ή κάποιο οργανικό υπόλειμμα που προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον ή και κάποιος ξένος οργανισμός, όπως μια πεταλούδα, μια σφήκα, ένα σαλιγκάρι ή ακόμη και ένα ποντίκι. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την χρήση της πρόπολης σαν εναν αντιμικροβιακό και αδιάβροχο "στόκο", με τον οποίο η μέλισσα επιδιορθώνει το σπίτι της.

Ο δεύτερος και σημαντικότερος λόγος είναι για να επιτρέπει στη μέλισσα να "βαλσαμώσει" το πτώμα οποιουδήποτε εισβολέα καταφέρει να εισέλθει στο μελίσσι. Ο εισβολέας είναι σίγουρο πως θανατωθεί από τις μέλισσες-φύλακες, όμως είναι αδύνατον να μεταφερθεί το πτώμα του έξω από το μελίσσι. Το εσωτερικό του μελισσιού είναι και πρέπει να διατηρείται πιο αποστειρωμένο απο την αίθουσα του χειρουργείου και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποτραπεί η αποσύνθεση του πτώματος και η εξάπλωση των μικροβίων που αυτό μεταφέρει. Είναι χαρακτηριστικό οτί ένα πτώμα που βαλσαμώνεται με πρόπολη μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα της τάξης των 3-5 χρόνων, ίσως και παραπάνω.
Άλλοι λόγοι, είναι η λείανση μυτερών εξογκωμάτων μέσα στο μελίσσι και ως προστατευτικό, αντιβακτηριδιακό επίχρισμα στα κελιά, όπου θα τοποθετήσει η βασίλισσα τα αυγά της. 

Χημική Σύσταση
Η πρόπολη περιέχει κυρίως ρητίνη (55%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10%) και γύρη (5%). Τα υπόλοιπα συστατικά της είναι αρωματικές ουσίες, σάκχαρα, βάλσαμα, τερπένια, αλειφατικά οξέα και τους εστέρες τους, φλαβόνες, ανόργανες ουσίες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα γνωστά και άγνωστα συστατικά όπως αμινοξέα, ιχνοστοιχεία, βιοφλαβίνες, βιταμίνη Α, βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, βιταμίνη Β3, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, πυρίτιο, κάλιο, φώσφορο κλπ.

Φυσικές Ιδιότητες
Το χρώμα της πρόπολης εξαρτάται από την φυτική της σύσταση. Συνήθως είναι κιτρινοπράσινο, καστανό μέχρι σκούρο καφέ. Είναι αδιάλυτη στο νερό αλλά διαλυτή στην αλκοόλη, στη βενζίνη και σε διάλυμα καυστικού νατρίου (NaOH). Σε θερμοκρασίες πάνω από 25°C είναι μαλακή, εύκαμπτη και κολλάει στα χέρια, ενώ σε θερμοκρασίες κάτω από 15°C γίνεται σκληρή και εύθραυστη.



Επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό
Η πρόπολη έχει βακτηριοστατικές και βακτηριοκτόνες ιδιότητες, σχεδόν ισοδύναμες με τα αντιβιοτικά. Περιέχει σε μεγάλες συγκεντρώσεις φλαβόνες, φλαβονόλες και φλαβονόνες οι οποίες επιδρούν στον οργανισμό με διαφόρους τρόπους. Έχουν αντιφλεγμονώδη δράση στις αρθρώσεις, στο δέρμα και τους βλεννογόνους ιστούς και προστατεύουν τη βιταμίνη C από οξείδωση. Έχουν ευεργετική επίδραση στα τριχοειδή αγγεία και παρατείνουν τη δράση της αδρεναλίνης. Βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στα τριχοειδή αγγεία, έχουν αντιβακτηριδιακή δράση στα gram+ και gram- βακτήρια καθώς και αντισηπτική δράση.
Χρησιμοποιείται στη θεραπεία τραυμάτων των αναπνευστικών οργάνων, της στοματικής κοιλότητας και άλλων περιοχών του ανθρώπινου σώματος. Επίσης είναι πολύ αποτελεσματική στην υγιεινή της στοματικής κοιλότητας, υπό μορφή στοματικών πλύσεων, όπου καταπολεμά τις διάφορες λοιμώξεις και την κακοσμία. Βοηθάει στην θεραπεία των συμπτωμάτων του κρυολογήματος, του πονόλαιμου, χρόνιας φαρυγγίτιδας, άφθων του στόματος, γαστρεντερίτιδας, κολίτιδας, έλκους του στομάχου, αλλά και σε προβλήματα του προστάτη αδένα. Επίσης η πρόπολη χρησιμοποιείται κατά του χρόνιου κνησμού, για τη θεραπεία της τοπικής ερυθρότητας του δέρματος και των δερμομυκητιάσεων. Βοηθά στην αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας. Βάμμα πρόπολης, σε αναλογία 50%, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ωτίτιδας. Η πρόπολη έχει τοπικά αναισθητικά χαρακτηριστικά χάρη στα αιθέρια έλαια, τα οποία σύμφωνα με ορισμένες μελέτες είναι 3 φορές ισχυρότερα από τα αναισθητικά.
Μια πιθανή εξήγηση της αντιφλεγμονώδους δράσης της πρόπολης είναι η αναστολή της σύνθεσης της προσταγλανδίνης, που είναι υπεύθυνη για την εκδήλωση της φλεγμονής. Έχει αποδειχτεί η ισχυρή της δράση έναντι των ιών της πολιομυελίτιδας, του έρπητα (άκρως αποτελεσματική η δράση της στην ίαση, στην επούλωση των τραυμάτων που σχετίζονται με τον ιό και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του), της αδενίτιδας, της μυκητώδους στοματίτιδας, έχει ισχυρή δράση έναντι του βακτηρίου της φυματίωσης και βοηθάει στην αναγέννηση  των ιστών. Είναι μια ανώτερη και αστείρευτη πηγή ενέργειας και αντοχής, δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και έχει μερίδιο ευθύνης στην έμφυτη αλλά και την επίκτητη ανοσία.

Πιο αναλυτικά, η πρόπολη καταπολεμά:

1. Ηλιακά και θερμικά εγκαύματα
2. Έλκη και τραύματα
3. Παθήσεις και φλεγμονές οφθαλμών
4. Ελκώδης ουλίτιδα και στοματίτιδα
5. Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος
6. Ασθμα
7. Χρόνια πνευμονία
8. Φαρυγγίτιδα
9. Γρίπη και κρυολόγημα
10. Ωτίτιδα
11. Καταπολέμηση ιών και μηκύτων
12. Δερματοπάθειες και έκζεμα
13. Αλλεργίες
14. Παγκρεατίτιδα
15. Έλκος στομάχου
16. Ρευματοειδής αρθρίτιδα 
17. Γυναικολογικές παθήσεις
18. Προστατικές παθήσεις

Συμπερασματικά, η πρόπολη είναι περισσότερο αποτελεσματική από την πενικιλλίνη και από πολλά σύγχρονα αντιβιοτικά, καθώς βακτήρια και μικρόβια δεν μπορούν να αντέξουν στην ισχυρότατη δράση της. Τέλος να επισημανθεί πως μια μικρή μερίδα ανθρώπων είναι αλλεργικοί στα προϊόντα της μέλισσας και πριν τη χρήση τους καλό θα ήταν να συμβουλευτούν το γιατρό τους ή να αποφύγουν προληπτικά τη χρήση της εντελώς. Τη πρόπολη τη συναντούμε σε καλλυντικά, lotion, κρέμες προσώπου, θεραπευτικές αλοιφές, σαπούνια, σαμπουάν αλλά και σε οδοντόκρεμες.


Credits: webmd, wikipedia, apivita.com

Τα αιθέρια έλαια είναι οργανικές ενώσεις πτητικών αρωματικών εστέρων ή αιθέρων, που περιέχονται στα διάφορα μέρη των φυτών (φύλλα, άνθη, ρίζα, καρπός, κουκούτσι ή φλοιός).

Η παραγωγή τους γίνεται με πίεση, έκθλιψη, εκχύλιση ή απόσταξη με υδρατμούς. 
Η πλειονότητα των αιθερίων ελαίων είναι άχρωμα και έχουν υψηλό δείκτη διάθλασης. Είναι διαλυτά στους περισσότερους οργανικούς διαλύτες, αλλά παρουσιάζουν πολύ μικρή διαλυτότητα στο νερό και μικρότερη πυκνότητα από αυτό. Βρίσκονται σε υγρή μορφή σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, αλλά γίνονται πτητικά σε θερμοκρασίες βρασμού (μεταξύ 50 – 320°C). Λόγω της μεγάλης πτητικότητας τους έχουν χαρακτηριστικό άρωμα, το οποίο διεγείρει τις οσφρητικές νευρικές απολήξεις μεταφέροντας αντίστοιχα ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Σε αυτή τη βάση αναπτύχθηκαν οι αρχές της αρωματοθεραπείας.

Η αρωματοθεραπεία είναι μια εναλλακτική επιστήμη που χρησιμοποιεί τα αιθέρια έλαια από τα φυτά για να θεραπεύσει σωματικές και ψυχικές ασθένειες. Υπάρχουν δύο κλάδοι της αρωματοθεραπείας, η αισθητική και η ολιστική. Η πρώτη αφορά την εφαρμογή αιθερίων ελαίων από αισθητικούς μόνο εξωτερικά, ενώ η δεύτερη συνδυάζει τη χρήση αιθερίων ελαίων και τη τεχνική του massage.

Ιστορία
Η ιστορία χρήσης των αιθέριων ελαίων πάνω στο ανθρώπινο σώμα άρχισε από το 2.000 π.Χ. Στη Βίβλο υπάρχουν στοιχεία για τη χρήση φυτών και ελαίων για θεραπευτικούς αλλά και θρησκευτικούς σκοπούς.
Οι Αιγύπτιοι τα χρησιμοποιούσαν ευρύτατα για δημιουργία καλλυντικών αλλά και για να ταρριχεύουν τους νεκρούς τους. Στην Κίνα ήταν γνωστά ίσως και πριν από αυτή την εποχή. Σταδιακά η χρήση τους πέρασε στους Έλληνες και στους Ρωμαίους, οι οποίοι με τη σειρά τους έφεραν την ιδέα και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Το Μεσαίωνα αποτελούσαν βασικά σκευάσματα για τη θεραπεία διαφόρων καταστάσεων και παθήσεων. Το παλαιότερο μάλιστα γραπτό κείμενο για χρήση αιθέριων ελαίων στην Αγγλία χρονολογείται από το 13ο μ.Χ. αιώνα. Από τότε παρατηρείται και μεγάλη αύξηση, τόσο στην παραγωγή αρωματικών ελαίων, όσο και στην εφαρμογή τους σε διάφορες μορφές θεραπείας. Στην εποχή μας επανέρχονται ξανά και δυναμικά στη ζωή μας με διάφορους τρόπους τόσο για τον καλλωπισμό του προσώπου και του σώματος αλλά και για θεραπευτικούς σκοπούς. Η τάση των ανθρώπων για επιστροφή σε φυσικές θεραπευτικές μεθόδους είναι αναμφισβήτητη και λαμβάνει διαστάσεις μέρα με τη μέρα.

Εφαρμογές
Τα αιθέρια έλαια εφαρμόζονται με τους εξής τρόπους:



Α. Εξωτερικά 



Εισπνοές: Προσθέτουμε μερικές σταγόνες αιθέριου ελαίου σε μια κατσαρόλα με νερό που βράζει και κάνουμε βαθιές εισπνοές πάνω από το δοχείο. Τοποθετούμε μια πετσέτα γύρω από το κεφάλι μας και το δοχείο για να μη χάνονται οι υδρατμοί. Προσοχή να μη καούμε από τους ατμούς.

Λουτρό: Προσθέτουμε μερικές σταγόνες αιθέριου ελαίου στο ζεστό νερό του μπάνιου. Τα αρώματα που εκλύονται προκαλούν ευεξία, τόνωση και ανακούφιση, ανάλογα με τις ιδιότητες του αιθέριου ελαίου που θα επιλέξουμε.

Κομπρέσες και επιθέματα: Προσθέτουμε μερικές σταγόνες αιθέριου ελαίου σε 1 lt νερό και ανακατεύουμε καλά. Με αυτό το νερό βρέχουμε κομπρέσσες και τις χρησιμοποιούμε στο σημείο που θέλουμε να περιποιηθούμε. Είναι μέθοδος που χρησιμοποιείται σε ημικρανίες, ρευματισμούς, αρθραλγίες και μυαλγίες, δερματικούς ερεθισμούς και κνησμό, ευρυαγγείες, κιρσούς κτλ.

Κολπική χρήση: Μόνο σε υπόθετα, που παρασκευάζει ο φαρμακοποιός στο εργαστήριο. Δε προτείνεται η παρασκευή τους στο σπίτι σε καμία περίπτωση.

Εντριβές: Συνήθως προσθέτουμε αιθέρια έλαια στα λάδια βάσης, σε αναλογία 2-3%, και κάνουμε εντριβές (massage) στο σώμα. Οι εντριβές μπορεί να γίνουν για την ανακούφιση από ρευματισμούς, αρθραλγίες, μυαλγίες, νευραλγίες, πιασίματα, κρυώματα, καθαρισμό και απολέπιση του δέρματος, massage χαλάρωσης ή ακόμα και για αισθησιακό massage.

 


Στοματικές εκπλύσεις: Μερικά αιθέρια έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στοματικές εκπλύσεις και γαργάρες, αφού αραιωθούν πρώτα σε λίγο νερό.




 


Αρωματισμός χώρου: Προσθέτουμε μερικές σταγόνες αιθέριου ελαίου σε δοχείο με καυτό νερό ή νερό που βράζει (όπως στις εισπνοές) ώστε να διαχυθεί με τους υδρατμούς το άρωμα στην ατμόσφαιρα του χώρου. Επίσης μπορούμε να ρίξουμε λίγες σταγόνες στα ξύλα του τζακιού ή στις ειδικές συσκευές καύσης (βλέπε φωτό), σε κεριά για την απορρόφηση του καπνού του τσιγάρου ή στα συρτάρια και τα ντουλάπια για καταπολέμηση του σκώρου και αρωματισμό.

Παρασκευή αρωμάτων: Είναι πολύ εύκολο να παρασκευάσετε το δικό σας άρωμα από αιθέρια έλαια. Ρίξτε σε ένα μπουκάλι spray 20-30 σταγόνες αιθέριου ελαίου, 90 ml οινόπνευμα και 10 ml νερό. Ανακινήστε το καλά και είναι έτοιμο για χρήση. Πάντα να το ανακινείτε πριν από κάθε χρήση.

Καθαριότητα σπιτιού: Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε συνταγές για σπιτικά καθαριστικά όπου τα αιθέρια έλαια έχουν μεγάλη χρησιμότητα. Μερικά έχουν αντιβακτηριδιακές και αντισηπτικές ιδιότητες, ενώ άλλα απλά αρωματίζουν με ευχάριστο και φυσικό τρόπο.

Μαγειρική και ζαχαροπλαστική: Μερικά αιθέρια έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη κουζίνα, για να δώσουν άρωμα στα φαγητά και τα γλυκά σας. Προσοχή όμως γιατί δεν είναι όλα κατάλληλα για εσωτερική λήψη.



 

 

Παρασκευή καλλυντικών: Τα αιθέρια έλαια μπορούν να προστεθούν σε κρέμες, αλοιφές, lotion, καλλυντικά και αποσμητικά για τη περιποίηση προσώπου και σώματος, αλλά και για την αντιμετώπιση κάποιου χρόνιου ή οξέος δερματολογικού προβλήματος.

Β. Εσωτερικά

Τα αιθέρια έλαια για εσωτερική χρήση θα πρέπει να είναι απολύτως φυσικά και απαλλαγμένα από προσμίξεις και χημικά.

Προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για εσωτερική λήψη, πρέπει ν’ αναμιχθούν με κάποιο αφέψημα, βάμμα ή με διάφορα καθαρά βρώσιμα λάδια. Δε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αυτούσια, χωρίς να προστεθούν στα πιο πάνω μέσα, γιατί είναι ερεθιστικά και μπορεί να προκαλέσουν δηλητηριάσεις ή σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις.
Τα αιθέρια έλαια επίσης έχουν αντιμικροβιακή δράση. Για να διαπιστωθεί ποιό αιθέριο έλαιο είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου μικροοργανισμού που μας απασχολεί, υπάρχει η δυνατότητα του αρωματογράμματος.

Μερικές συμβουλές χρήσης

• Τα αιθέρια έλαια δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά την εγκυμοσύνη και τη γαλουχία, σε βρέφη και παιδιά κάτω των 3 ετών. Σε μεγαλύτερα παιδιά να χρησιμοποιούνται προσεκτικά στις δοσολογίες που συστήνονται από τον ειδικό.
• Τα αιθέρια έλαια δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έρχονται σε επαφή με τα μάτια.
• Χονδρικά, 1 ml αιθέριου ελαίου δίνει 20 σταγόνες. Χρησιμοποιούμε μέχρι 6 στη συσκευή καύσης, 10 στο λουτρό, 7 στο ποδόλουτρο, 18 στα 30 ml λαδιού για μασάζ, 9 σε 30 gr κρέμας βάσης.
• Όταν κάνουμε εισπνοές, τα μάτια πρέπει να είναι κλειστά.
• Να χρησιμοποιείτε πάντα φυσικά λάδια βάσης (carrier oils) για τη διάλυση τους. Ποτέ συνθετικά.
• Να αποφεύγεται η χρήση των αιθερίων ελαίων από άτομα που πάσχουν από υπέρταση και επιληψία, χωρίς συμβουλή ιατρού.
• Τα αιθέρια έλαια για εσωτερική χρήση πρέπει να λαμβάνονται πάντα διαλυμένα, με τους τρόπους που προανέφερα.
• Άτομα που κάνουν ομοιοπαθητική να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν αιθέρια έλαια που περιέχουν καμφορά και μέντα.
• Αναλυτικές οδηγίες και προφυλάξεις χρήσης των αιθέριων ελαίων θα βρείτε εδώ.
• Οι παραπάνω πληροφορίες είναι ενημερωτικού χαρακτήρα και δεν αποτελούν ιατρική οδηγία. Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας πριν προχωρήσετε στη χρήση ή λήψη κάποιου τέτοιου σκευάσματος.