Λάδι νυχτολούλουδου
Το νυχτολούλουδο, ή ηράνθεμο, ανήκει σε μια οικογένεια αγριολούλουδων με περίπου 125 είδη μονοετών και πολυετών φυτών.
Το όνομα "νυχτολούλουδο" το πήρε από τη συνήθεια που έχει να ανοίγει το άνθος του μόνο τη νύχτα, διαδικασία που γίνεται ταχύτατα, δηλαδή μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό της ώρας, και το πρωί το κλείνει πάλι. Τα λουλούδια του, στα περισσότερα είδη, έχουν κίτρινο χρώμα, αλλά το συναντάμε και με λευκά, κόκκινα, μωβ και ροζ άνθη, ανάλογα το είδος. Οι ρίζες και τα βλαστάρια των νεαρών φυτών είναι βρώσιμα, σα σαλάτα. Είναι πολύ συνηθισμένο φυτό στους κήπους και τις βεράντες και ανθίζει από Ιούνιο εώς Σεπτέμβριο.
Προϊστορικά, η περιοχή προέλευσης του εικάζεται πως είναι η κεντρική Αμερική, όπου οι Ινδιάνοι το έτρωγαν και έφτιαχναν με αυτό αλοιφές για τις πληγές και τους μώλωπες. Στην Ευρώπη τα πρώτα φυτά έφτασαν στην Πάντοβα της Ιταλίας από τη Virginia των ΗΠΑ και χρησιμοποιήθηκαν αρχικά ως τροφή, ενώ στη φαρμακευτική χρησιμοποιήθηκε πολύ αργότερα. Το επιστημονικό όνομα του είναι Oenothera biennis, που ετυμολογικά προέρχεται είτε από το "όνος" και "θήρα", δηλαδή αυτός που πιάνει τα γαϊδούρια, ή από το "οίνος" και "θήρα", δηλαδή αυτός που μπορεί να κατευνάσει και να προκαλέσει ύπνο, με τη δεύτερη εξήγηση να είναι πιο διαδεδομένη. Παλιά το αποκαλούσαν "η πανάκεια του βασιλιά", γεγονός που αντικατοπτρίζει τη μεγάλη του γκάμα από θεραπευτικές ιδιότητες.
Σύσταση
Ο σπόρος του περιέχει 7-10% γάμμα-λινολεϊκό οξύ (GLA), που αποτελεί υπόσχεση κατά του καρκίνου του μαστού, ενώ η σύνθεση του λαδιού αποτελείται κατά προσέγγιση από 70% λινολεϊκό οξύ. Και τα δύο αυτά λιπαρά οξέα ανήκουν στην οικογένεια των Ωμέγα-6 λιπαρών οξέων, που μαζί με τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα των ιχθυέλαιων είναι απαραίτητα για τις διάφορες χημικές διεργασίες του οργανισμού. Ονομάζονται "απαραίτητα λιπαρά οξέα" γιατί ο οργανισμός τα χρειάζεται για να παραμείνει υγιής.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Το έλαιο του νυχτολούλουδου είναι πολύ γνωστό για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και των δερματολογικών διαταραχών. Χρησιμοποιείται στην ιατρική σε πληθώρα παθήσεων όπως το σύνδρομο Raynaud, σκλύρηνση κατά πλάκες, οστεοπόρωση, σύνδρομο Alzheimer, σύνδρομο Sjogren, παθήσεις πεπτικού, καρδιολογικές παθήσεις, διαβητική περιφερική νευροπάθεια, καρκίνο και πολλές άλλες. Όμως το μεγάλο όπλο του νυχτολούλουδου είναι η δράση του κατά του εκζέματος και της ψωρίασης.
Το έλαιο νυχτολούλουδου (Evening Primrose Oil ή EPO) το βρίσκουμε σε λάδι ή σε μαλακές κάψουλες που περιέχουν EPO. Και στις δύο μορφές διατηρείται μακριά από το φως του ήλιου, σε αδιαφανές δοχείο, στο ψυγείο. Έτσι αποτρέπουμε το λάδι να ταγγίσει.
Πως το χρησιμοποιώ;
Όπως με όλα τα βότανα, η χρήση του πρέπει να γίνεται συνετά και αν είναι δυνατόν με καθοδήγηση από κάποιον ειδικό. Για να το χορηγήσετε σε παιδιά, πρώτα συμβουλευτείτε ιατρό. Για ενήλικες, διαβάστε τις οδηγίες που έχει πάνω το σκεύασμα. Χονδρικά η συνήθης δοσολογία είναι 1-2 γραμμάρια EPO, ενώ η θεραπευτική δοσολογία, πχ. για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, φτάνει τα 5-6 gr την ημέρα.
Αντενδείξεις
Σε γενικές γραμμές είναι ασφαλές στις προτεινόμενες δοσολογίες. Αν λάβετε μεγαλύτερη δόση θα σας προκαλέσει γαστρεντερολογικές διαταραχές και μαλακά, ελαιώδη κόπρανα. Μη παίρνετε συμπληρώματα με Ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, όπως το EPO, αν έχετε επιληψία, σπασμούς ή λαμβάνετε αντιεπιληπτική αγωγή. Σε αιματολογικές παθήσεις, λήψη αντιαιμοπεταλιακών, καρδιολογικών, αντιϋπερτασικών και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων ή σε εγκυμοσύνη, συμβουλευτείτε ιατρό πριν τη χρήση. Αυτά τα φάρμακα ίσως αλληλεπιδράσουν με το EPO.
Το όνομα "νυχτολούλουδο" το πήρε από τη συνήθεια που έχει να ανοίγει το άνθος του μόνο τη νύχτα, διαδικασία που γίνεται ταχύτατα, δηλαδή μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό της ώρας, και το πρωί το κλείνει πάλι. Τα λουλούδια του, στα περισσότερα είδη, έχουν κίτρινο χρώμα, αλλά το συναντάμε και με λευκά, κόκκινα, μωβ και ροζ άνθη, ανάλογα το είδος. Οι ρίζες και τα βλαστάρια των νεαρών φυτών είναι βρώσιμα, σα σαλάτα. Είναι πολύ συνηθισμένο φυτό στους κήπους και τις βεράντες και ανθίζει από Ιούνιο εώς Σεπτέμβριο.
Προϊστορικά, η περιοχή προέλευσης του εικάζεται πως είναι η κεντρική Αμερική, όπου οι Ινδιάνοι το έτρωγαν και έφτιαχναν με αυτό αλοιφές για τις πληγές και τους μώλωπες. Στην Ευρώπη τα πρώτα φυτά έφτασαν στην Πάντοβα της Ιταλίας από τη Virginia των ΗΠΑ και χρησιμοποιήθηκαν αρχικά ως τροφή, ενώ στη φαρμακευτική χρησιμοποιήθηκε πολύ αργότερα. Το επιστημονικό όνομα του είναι Oenothera biennis, που ετυμολογικά προέρχεται είτε από το "όνος" και "θήρα", δηλαδή αυτός που πιάνει τα γαϊδούρια, ή από το "οίνος" και "θήρα", δηλαδή αυτός που μπορεί να κατευνάσει και να προκαλέσει ύπνο, με τη δεύτερη εξήγηση να είναι πιο διαδεδομένη. Παλιά το αποκαλούσαν "η πανάκεια του βασιλιά", γεγονός που αντικατοπτρίζει τη μεγάλη του γκάμα από θεραπευτικές ιδιότητες.
Σύσταση
Ο σπόρος του περιέχει 7-10% γάμμα-λινολεϊκό οξύ (GLA), που αποτελεί υπόσχεση κατά του καρκίνου του μαστού, ενώ η σύνθεση του λαδιού αποτελείται κατά προσέγγιση από 70% λινολεϊκό οξύ. Και τα δύο αυτά λιπαρά οξέα ανήκουν στην οικογένεια των Ωμέγα-6 λιπαρών οξέων, που μαζί με τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα των ιχθυέλαιων είναι απαραίτητα για τις διάφορες χημικές διεργασίες του οργανισμού. Ονομάζονται "απαραίτητα λιπαρά οξέα" γιατί ο οργανισμός τα χρειάζεται για να παραμείνει υγιής.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Το έλαιο του νυχτολούλουδου είναι πολύ γνωστό για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και των δερματολογικών διαταραχών. Χρησιμοποιείται στην ιατρική σε πληθώρα παθήσεων όπως το σύνδρομο Raynaud, σκλύρηνση κατά πλάκες, οστεοπόρωση, σύνδρομο Alzheimer, σύνδρομο Sjogren, παθήσεις πεπτικού, καρδιολογικές παθήσεις, διαβητική περιφερική νευροπάθεια, καρκίνο και πολλές άλλες. Όμως το μεγάλο όπλο του νυχτολούλουδου είναι η δράση του κατά του εκζέματος και της ψωρίασης.
Το έλαιο νυχτολούλουδου (Evening Primrose Oil ή EPO) το βρίσκουμε σε λάδι ή σε μαλακές κάψουλες που περιέχουν EPO. Και στις δύο μορφές διατηρείται μακριά από το φως του ήλιου, σε αδιαφανές δοχείο, στο ψυγείο. Έτσι αποτρέπουμε το λάδι να ταγγίσει.
Πως το χρησιμοποιώ;
Όπως με όλα τα βότανα, η χρήση του πρέπει να γίνεται συνετά και αν είναι δυνατόν με καθοδήγηση από κάποιον ειδικό. Για να το χορηγήσετε σε παιδιά, πρώτα συμβουλευτείτε ιατρό. Για ενήλικες, διαβάστε τις οδηγίες που έχει πάνω το σκεύασμα. Χονδρικά η συνήθης δοσολογία είναι 1-2 γραμμάρια EPO, ενώ η θεραπευτική δοσολογία, πχ. για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, φτάνει τα 5-6 gr την ημέρα.
Αντενδείξεις
Σε γενικές γραμμές είναι ασφαλές στις προτεινόμενες δοσολογίες. Αν λάβετε μεγαλύτερη δόση θα σας προκαλέσει γαστρεντερολογικές διαταραχές και μαλακά, ελαιώδη κόπρανα. Μη παίρνετε συμπληρώματα με Ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, όπως το EPO, αν έχετε επιληψία, σπασμούς ή λαμβάνετε αντιεπιληπτική αγωγή. Σε αιματολογικές παθήσεις, λήψη αντιαιμοπεταλιακών, καρδιολογικών, αντιϋπερτασικών και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων ή σε εγκυμοσύνη, συμβουλευτείτε ιατρό πριν τη χρήση. Αυτά τα φάρμακα ίσως αλληλεπιδράσουν με το EPO.
Βρήκα αυτή τη σελίδα που αναφέρεται στη μη σχέση του εκζέματος με το λάδι νυχτολούλουδου. Δεν ξέρω αν ισχύουν όσα γράφει, απλά την παραθέτω http://www.npr.org/blogs/health/2013/04/30/180053030/evening-primrose-oil-no-match-for-eczemas-itch
ΑπάντησηΔιαγραφή