Polysorbate 20

Η οικογένεια των Polysorbate είναι μια μεγάλη ομάδα υδατοδιαλυτών ουσιών που αποτελείται από υδρόφιλες, μη ιονικές, επιφανειοδραστικές ενώσεις. Περιλαμβάνει τα Polysorbate 20, Polysorbate 21, Polysorbate 40, Polysorbate 60, Polysorbate 61, Polysorbate 65, Polysorbate 80, Polysorbate 81 και Polysorbate 85. Τα Polysorbates χρησιμοποιούνται σε ποικιλία τροφίμων, όπως παγωτά και αναψυκτικά, και προϊόντων προσωπικής περιποίησης, όπως αποσμητικά, καθαριστικά, σαμπουάν, κρέμες, καλλυντικά και αρώματα.
Παράγονται από την αντίδραση της σορβιτόλης με το οξείδιο του αιθυλενίου ή αιθυλενοξείδιο (ethylene oxide). Έπειτα, η ένωση polyoxyethylenated sorbitan που σχηματίζεται, αντιδρά με τα λιπαρά οξέα από τα φυτικά έλαια και σχηματίζονται τα Polysorbates. Ο αριθμός που έχει στο τέλος το Polysorbate υποδηλώνει τον αριθμό των μορίων οξειδίου του αιθυλενίου που αντέδρασαν με κάθε μόριο σορβιτόλης.
Τα Polysorbates βοηθούν τα υπόλοιπα συστατικά των προϊόντων να διαλύονται σε κάποια ουσία, στην οποία κανονικά δε θα διαλύονταν από τη φύση τους. Επίσης σχηματίζουν γαλακτώματα, μειώνοντας την επιφανειακή τάση των συστατικών του καλλυντικού ή του τροφίμου.

Polysorbate 20
Το Polysorbate 20 ή πολυσορβιτόλη 20 προέρχεται από το λαουρικό λιπαρό οξύ (κυρίως από λάδι καρύδας) και είναι πολύ κοινός γαλακτωματοποιητής σε προϊόντα που περιέχουν αιθέρια έλαια και λιποδιαλυτές αρωματικές ύλες. Θα το συναντήσετε επίσης με τις ονομασίες Polyoxyethylene sorbitan monolaurate, Liposorb, Poly 20 και Tween 20. Ο κωδικός του είναι E 432. 
Είναι ένα κιτρινωπό, παχύρρευστο υγρό με πολύ ήπια ή χωρίς καθόλου οσμή, το οποίο ενώνει το νερό και το έλαιο· δηλαδή είναι ένας γαλακτωματοποιητής. Δρα σαν "κόλλα" μεταξύ του νερού και των αιθέριων ελαίων, έτσι ώστε να μη διαχωρίζονται μετά την ανάμιξη της λιπαρής και της υδατικής φάσης. Το Polysorbate 20 ελαχιστοποιεί τη θολερότητα του μίγματος και κατανέμει ομοιόμορφα το άρωμα ή το αιθέριο έλαιο σε όλο το προϊόν. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εάν θέλετε να προσθέσετε αρωματικά ή αιθέρια έλαια σε νερό ή σε κάποια άλλη βάση, χωρίς τη βοήθεια κάποιας αλκοόλης (οινόπνευμα). Ο λόγος; Πολλά δέρματα, ιδίως τα ξηρά, δεν αντιδρούν καλά σε προϊόντα που περιέχουν αλκοόλ.
Είναι πολύ χρήσιμη προσθήκη σε χειροποίητα αρωματικά χώρου και σώματος, σε σαμπουάν και αφρόλουτρα, σε σπιτικές υδατικές κρέμες, lotion, αλοιφές και προϊόντα make up.

Πόσο χρειάζεται;
Η τυπική αναλογία στην οποία προστίθεται κυμαίνεται από 1 - 10%. Συνήθως χρησιμοποιούμε την ίδια ποσότητα Polysorbate 20 με το αιθέριο έλαιο της συνταγής. Όμως πολλά έλαια ή αρώματα έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα από τα υπόλοιπα (όπως η βετιβέρια, το πατσουλί κτλ.) και ίσως χρειαστεί να προσθέσετε μεγαλύτερη ποσότητα Polysorbate 20, ίσως και 3 - 4 φορές παραπάνω από το βάρος του αιθέριου ελαίου.

Ασφάλεια
Σύμφωνα με τον FDA το Polysorbate 20, και μερικά άλλα Polysorbates, μπορούν να χρησιμοποιούνται απευθείας στα προϊόντα, τρόφιμα και καλλυντικά, ως γαλακτωματοποιητές και αρωματικοί παράγοντες. Σύμφωνα με το EWG Cosmetic Database η χρήση του Polysorbate 20 δεν ενέχει κάποιο σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Έχει καθοριστεί ως ανώτατο επιτρεπτό όριο λήψης τα 25 mg/kg σωματικού βάρους.
Αν και προέρχεται από τα λιπαρά οξέα του ελαίου καρύδας δε το λες ακριβώς προϊόν της μάνας γης, γιατί υπόκειται σε χημική επεξεργασία με το οξείδιο του αιθυλενίου, το οποίο θεωρείται ύποπτο για καρκινογένεση. Από την άλλη πάλι δεν είναι "δηλωμένο" επικίνδυνο τοξικό χημικό, όπως κάποια άλλα που κυκλοφορούν ελεύθερα μέσα στα μπουκαλάκια των βιομηχανοποιημένων καλλυντικών. Αν παρ'όλαυτά το τρίψετε στα μάτια σας σίγουρα θα τα ερεθίσει...
Αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε κάποιο Polysorbate στις παρασκευές σας, φροντίστε τουλάχιστον ο αριθμός που θα έχει δίπλα του να είναι όσο γίνεται μικρότερος.
Your choice.