Χημική επεξεργασία υγρού σαπουνιού

Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε μερικούς όρους που θα φανούν χρήσιμοι για αυτούς που σκοπεύουν να ασχοληθούν σοβαρά, αν όχι επαγγελματικά, με τη σαπωνοποίηση.

Εμπεριέχεται αρκετή χημεία που δεν ενδείκνυται και τόσο για αρχάριους. Τελειοποιήστε τη τεχνική σας στο σαπούνι με τη ψυχρή ή θερμή μέθοδο και μετά ασχοληθείτε με το υγρό σαπούνι.

Γαλακτωματοποίηση
Για να γαλακτωματοποιήσουμε το υγρό σαπούνι σε υψηλότερη συγκέντρωση από ότι θα διαλυόταν κανονικά, προσθέτουμε 2-3 κουταλιές της σούπας διάλυμα βόρακα ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού. Μπορείτε να προσθέσετε το βόρακα πριν ή μετά τη σταθεροποίηση.

Αδρανοποίηση / Μείωση pH
Αδρανοποιούμε το σαπούνι, δηλαδή ελαττώνουμε το pH για να μην είναι ερεθιστικό με τρεις τρόπους: με κιτρικό οξύ, με βόρακα ή με βορικό οξύ. Η ποσότητα που θα προσθέσουμε έχει σχέση με το βάρος της σαπουνόμαζας, όχι με το βάρος του διαλυμένου σαπουνιού. Πάρτε ζυγαριά και πάμε.

Διάλυμα βορικού οξέος 20%
Διαλύστε 55 gr βορικό οξύ σε 225 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού). 

Διάλυμα κιτρικού οξέος 20%
Διαλύστε 55 gr κιτρικό οξύ σε 225 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού).

Διάλυμα βόρακα 33%
Διαλύστε 85 gr βόρακα σε 170 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού).

Προσθήκη αρώματος/χρώματος/άλλων παραγόντων
Μετά την αδρανοποίηση ή γαλακτωματοποίηση και όταν είναι ακόμα καυτό το σαπούνι είναι η ώρα να προσθέσουμε άρωμα, χρώμα και τα υπόλοιπα πρόσθετα που θα έχει το σαπούνι μας.

Άρωμα

Προσθέτουμε τεχνητά αρωματικά ή αιθέρια έλαια σε ποσοστό 2-3% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού.

Χρώμα

Χρησιμοποιούμε τεχνητές βαφές, ειδικές για σαπούνι, ή χρωστικές τροφίμων. Προσθέτετε σταγόνα-σταγόνα μέχρι να φτάσει το σαπούνι στο επιθυμητό, για εσάς, αποτέλεσμα.

Υπερλίπανση

Αν θέλετε το σαπούνι να περιέχει καλλυντικούς παράγοντες προσθέστε καστορέλαιο σε αναλογία 1% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού. Είναι το μοναδικό λάδι που είναι διαλυτό στο νερό. Αν βάλετε άλλο λάδι θα θολώσει το σαπούνι σας.

Πάχυνση διαλύματος
Αν το διάλυμα σας βγήκε αραιό, προσθέστε 13-28 gr διαλύματος βόρακα 33% ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού, αφού αυτό έχει φτάσει σε θερμοκρασία δωματίου. Αν το σαπούνι σας είναι θολό από την αρχή μη χρησιμοποιήσετε βόρακα σαν παχυντικό, παρά μόνο μετά τη σταθεροποίηση. Θα χειροτερέψει τη διαύγεια του σαπουνιού σας.
Αν δε θέλετε να χρησιμοποιήσετε βόρακα, προσθέστε 28-55 gr γλυκερίνη ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού. Η γλυκερίνη θα του δώσει ενυδατικές και καλλυντικές ιδιότητες και extra αφρισμό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σε αντίθεση με το βόρακα, και πριν τη σταθεροποίηση, καθώς είναι από μόνη της σταθεροποιητικός παράγοντας. Τα αποτελέσματα της δε φαίνονται αμέσως, αλλά αφού κρυώσει και σταθεροποιηθεί το σαπούνι.



Σταθεροποιητικοί παράγοντες
Σε αυτή τη φάση που βρισκόμαστε και αφού κάνουμε το test πιο πάνω, γνωρίζουμε αν το σαπούνι που φτιάξαμε είναι θολό (όχι σαν γάλα). Τώρα είναι η ώρα να δούμε πως θα το διορθώσουμε. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ισοπροπυλική αλκοόλη ή αιθανόλη, διάλυμα ζάχαρης, γλυκερίνη ή ακόμα και συνδυασμό των παραπάνω. Ότι και αν επιλέξουμε δε θα πρέπει να υπερβαίνει το 5% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού. Για να φτιάξετε διάλυμα ζάχαρης, βράζετε σε μια κατσαρόλα μισό κιλό νερό, προσθέτετε 750 gr ζάχαρη και ανακατεύετε μέχρι να διαλυθεί.

Σταθεροποίηση είναι ο χρόνος που χρειάζεται να μείνει το σαπούνι ώστε να γίνει διαυγές. Κάποια σαπούνια καθαρίζουν αμέσως, άλλα χρειάζονται μερικές μέρες, άλλα έως και 2 εβδομάδες.