Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε μερικούς όρους που θα φανούν χρήσιμοι για αυτούς που σκοπεύουν να ασχοληθούν σοβαρά, αν όχι επαγγελματικά, με τη σαπωνοποίηση.

Εμπεριέχεται αρκετή χημεία που δεν ενδείκνυται και τόσο για αρχάριους. Τελειοποιήστε τη τεχνική σας στο σαπούνι με τη ψυχρή ή θερμή μέθοδο και μετά ασχοληθείτε με το υγρό σαπούνι.

Γαλακτωματοποίηση
Για να γαλακτωματοποιήσουμε το υγρό σαπούνι σε υψηλότερη συγκέντρωση από ότι θα διαλυόταν κανονικά, προσθέτουμε 2-3 κουταλιές της σούπας διάλυμα βόρακα ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού. Μπορείτε να προσθέσετε το βόρακα πριν ή μετά τη σταθεροποίηση.

Αδρανοποίηση / Μείωση pH
Αδρανοποιούμε το σαπούνι, δηλαδή ελαττώνουμε το pH για να μην είναι ερεθιστικό με τρεις τρόπους: με κιτρικό οξύ, με βόρακα ή με βορικό οξύ. Η ποσότητα που θα προσθέσουμε έχει σχέση με το βάρος της σαπουνόμαζας, όχι με το βάρος του διαλυμένου σαπουνιού. Πάρτε ζυγαριά και πάμε.

Διάλυμα βορικού οξέος 20%
Διαλύστε 55 gr βορικό οξύ σε 225 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού). 

Διάλυμα κιτρικού οξέος 20%
Διαλύστε 55 gr κιτρικό οξύ σε 225 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού).

Διάλυμα βόρακα 33%
Διαλύστε 85 gr βόρακα σε 170 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό. Προσθέστε 1½ κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας (όχι διαλυμένου σαπουνιού).

Προσθήκη αρώματος/χρώματος/άλλων παραγόντων
Μετά την αδρανοποίηση ή γαλακτωματοποίηση και όταν είναι ακόμα καυτό το σαπούνι είναι η ώρα να προσθέσουμε άρωμα, χρώμα και τα υπόλοιπα πρόσθετα που θα έχει το σαπούνι μας.

Άρωμα

Προσθέτουμε τεχνητά αρωματικά ή αιθέρια έλαια σε ποσοστό 2-3% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού.

Χρώμα

Χρησιμοποιούμε τεχνητές βαφές, ειδικές για σαπούνι, ή χρωστικές τροφίμων. Προσθέτετε σταγόνα-σταγόνα μέχρι να φτάσει το σαπούνι στο επιθυμητό, για εσάς, αποτέλεσμα.

Υπερλίπανση

Αν θέλετε το σαπούνι να περιέχει καλλυντικούς παράγοντες προσθέστε καστορέλαιο σε αναλογία 1% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού. Είναι το μοναδικό λάδι που είναι διαλυτό στο νερό. Αν βάλετε άλλο λάδι θα θολώσει το σαπούνι σας.

Πάχυνση διαλύματος
Αν το διάλυμα σας βγήκε αραιό, προσθέστε 13-28 gr διαλύματος βόρακα 33% ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού, αφού αυτό έχει φτάσει σε θερμοκρασία δωματίου. Αν το σαπούνι σας είναι θολό από την αρχή μη χρησιμοποιήσετε βόρακα σαν παχυντικό, παρά μόνο μετά τη σταθεροποίηση. Θα χειροτερέψει τη διαύγεια του σαπουνιού σας.
Αν δε θέλετε να χρησιμοποιήσετε βόρακα, προσθέστε 28-55 gr γλυκερίνη ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού. Η γλυκερίνη θα του δώσει ενυδατικές και καλλυντικές ιδιότητες και extra αφρισμό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σε αντίθεση με το βόρακα, και πριν τη σταθεροποίηση, καθώς είναι από μόνη της σταθεροποιητικός παράγοντας. Τα αποτελέσματα της δε φαίνονται αμέσως, αλλά αφού κρυώσει και σταθεροποιηθεί το σαπούνι.



Σταθεροποιητικοί παράγοντες
Σε αυτή τη φάση που βρισκόμαστε και αφού κάνουμε το test πιο πάνω, γνωρίζουμε αν το σαπούνι που φτιάξαμε είναι θολό (όχι σαν γάλα). Τώρα είναι η ώρα να δούμε πως θα το διορθώσουμε. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ισοπροπυλική αλκοόλη ή αιθανόλη, διάλυμα ζάχαρης, γλυκερίνη ή ακόμα και συνδυασμό των παραπάνω. Ότι και αν επιλέξουμε δε θα πρέπει να υπερβαίνει το 5% του βάρους του διαλυμένου σαπουνιού. Για να φτιάξετε διάλυμα ζάχαρης, βράζετε σε μια κατσαρόλα μισό κιλό νερό, προσθέτετε 750 gr ζάχαρη και ανακατεύετε μέχρι να διαλυθεί.

Σταθεροποίηση είναι ο χρόνος που χρειάζεται να μείνει το σαπούνι ώστε να γίνει διαυγές. Κάποια σαπούνια καθαρίζουν αμέσως, άλλα χρειάζονται μερικές μέρες, άλλα έως και 2 εβδομάδες.

Με αυτό το σαπούνι μπορείτε να πλύνετε τα πάντα μέσα στο σπίτι, ρούχα, πιάτα ή οτιδήποτε χρειάζεται πλύσιμο. Είναι μια από τις πιο εύκολες συνταγές και καλό θα ήταν να ξεκινήσετε από αυτην, πριν δοκιμάσετε πιο πολύπλοκες. Ο χρόνος μαγειρέματος που απαιτείται είναι μικρός.
Περιέχει αρκετό ελαιόλαδο, γεγονός που σημαίνει πως θα το διαλύσετε σε αναλογία 25-30% το πολύ. Το διάλυμα δε χρειάζεται αδρανοποίηση ή πύκνωση, μόνο γαλακτωματοποίηση με βόρακα, που είναι και καθαριστικό. Είναι κατάλληλο για πλύσιμο πιάτων, για το πλυντήριο ρούχων, αν προσθέσουμε στη θήκη σόδα πλυντηρίου και λίγο ξύδι, και στο πλυντήριο πιάτων, μαζί με λίγο extra βόρακα.
Θα χρειαστείτε:

1. 650 gr λάδι καρύδας
2. 710 gr ελαιόλαδο
3. 340 gr καυστική ποτάσσα (KOH)
4. 1020 gr αποσταγμένο νερό

Χρόνος trace: περίπου 15 λεπτά
Χρόνος μαγειρέματος: περίπου 2 ώρες
Ποσοστό διάλυσης: 25%
Γαλακτωματοποίηση: Διάλυμα βόρακα 33%, 3 κουταλιές της σούπας ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού*
Άρωμα: 20 σταγόνες αιθέριο έλαιο της προτίμησης σας ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού

Αναλυτικές πληροφορίες για διαδικασία σε αυτό το άρθρο.

*Διάλυμα βόρακα 33%
Προσθέστε 85 gr βόρακα σε 170 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε για να διαλυθεί καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό.

Αυτή η συνταγή δίνει κάπως θολό αποτέλεσμα, λόγω του jojoba που περιέχει. Θα χρειαστεί σίγουρα γαλακτωματοποίηση για να καθαρίσει, καθώς και χρόνο για να ξεθολώσει. Είναι χρονοβόρα η παρασκευή του αλλά αξίζει η προσπάθεια. 
Θα χρειαστείτε:

1. 680 gr λάδι καρύδας
2.  285 gr ελαιόλαδο
3. 285 gr καστορέλαιο
4. 85 gr λάδι jojoba
5. 312 gr καυστική ποτάσσα (KOH)
6. 935 gr αποσταγμένο νερό

Χρόνος trace: περίπου 15 λεπτά
Χρόνος μαγειρέματος: περίπου 4 ώρες
Ποσοστό διάλυσης: 20%
Γαλακτωματοποίηση: Διάλυμα βόρακα 33%, 1½  κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού*
Πηκτικός παράγοντας: 55 gr γλυκερίνη ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού
Άρωμα: Αιθέριο έλαιο 3% ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού

Αναλυτικές πληροφορίες για τη διαδικασία σε αυτό το άρθρο.

*Διάλυμα βόρακα 33%
Προσθέστε 85 gr βόρακα σε 170 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε για να διαλυθεί καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό.

Το σαπούνι αυτό είναι ελαφρώς θολό, λόγω της λανολίνης που περιέχει. Θα το φτιάξετε με διάλυση 20%. Για να καθαρίσει από τη θολερότητα, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε κάποιον σταθεροποιητικό παράγοντα. Αν δεν το γαλακτωματοποιήσετε, χρησιμοποιώντας διάλυμα βόρακα, αδρανοποιήστε το.

Θα χρειαστείτε:

1. 680 gr λάδι καρύδας
2. 370 gr ελαιόλαδο
3. 310 gr καστορέλαιο
4. 55 gr λανολίνη
5. 324 gr καυστική ποτάσσα (KOH)
6. 970 gr αποσταγμένο νερό
7. Αιθέριο έλαιο της προτίμησης σας

Χρόνος trace: περίπου 13 λεπτά

Χρόνος μαγειρέματος: περίπου 3 ώρες

Ποσοστό διάλυσης: 20%

Γαλακτωματοποίηση: Διάλυμα βόρακα 33%, μια κουταλιά της σούπας ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού*

Σταθεροποιητικός παράγοντας: Διάλυμα ζάχαρης, 5% ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού

Πηκτικός παράγοντας: 55 gr γλυκερίνης ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού

Άρωμα: 3% αιθέριο έλαιο ανά μισό κιλό διαλυμένου σαπουνιού.

Αναλυτικές πληροφορίες για διαδικασία σε αυτό το άρθρο.

*Διάλυμα βόρακα 33%

Προσθέστε 85 gr βόρακα σε 170 gr βραστό, αποσταγμένο νερό και ανακατέψτε για να διαλυθεί καλά. Χρησιμοποιήστε το όσο είναι ακόμα καυτό.

Η βασική διαφορά ανάμεσα στο σκληρό και στο υγρό σαπούνι είναι η βάση που χρησιμοποιείται στη παρασκευή. Για να φτιάξουμε υγρό σαπούνι υπάρχουν δύο τρόποι: Να το φτιάξουμε από την αρχή χρησιμοποιώντας καυστική ποτάσσα, ή να λιώσουμε έτοιμο σαπούνι ελιάς, του εμπορίου ή καλύτερα δικό μας. Σε αυτή την ανάρτηση θα αναλύσουμε τον τρόπο παρασκευής υγρού σαπουνιού από έλαια, με τη χρήση καυστικής ποτάσσας (KOH). Η άλλη μέθοδος είναι απλούστατη και δεν εμπεριέχει χημεία. Αναλύω μερικές απλές συνταγές σε αυτό το άρθρο.

Παρασκευή σαπουνιού με καυστική ποτάσσα (KOH) 

Γενικά καλό θα ήταν, πριν αποπειραθείτε να φτιάξετε υγρό σαπούνι, να έχετε πρώτα παρασκευάσει μερικές φορές σαπούνι με τη ψυχρή ή θερμή μέθοδο, για να γνωρίζετε τη διαδικασία καθώς και μερικές βασικές έννοιες. Είναι κάπως πιο πολύπλοκη η διαδικασία. Για την ακρίβεια, το να φτιάξεις καλό υγρό σαπούνι είναι τέχνη. Χρειάζεται υπομονή, πολύς χρόνος και εμπειρία.
Όπως με όλα τα σαπούνια, το υγρό σαπούνι παρασκευάζεται από την αντίδραση βάσης και ελαίων. Η διαφορά είναι ότι θα χρησιμοποιήσουμε καυστική ποτάσσα (KOH στο εξής) ως βάση και όχι καυστική σόδα (NaOH). Ο έμπορος που σας προμήθευσε με καυστική σόδα για να φτιάξετε σαπούνι με τη ψυχρή μέθοδο, θα έχει και καυστική ποτάσσα. Προσοχή, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η KOH είναι πιο διαλυτή στο νερό από ότι η NaOH, γεγονός που μας επιτρέπει να φτιάξουμε σαπούνι σε υγρή μορφή.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε έλαιο, αλλά σε γενικές γραμμές συστήνεται να χρησιμοποιηθεί λάδι καρύδας σε συνδυασμό με κάποιο "μαλακό" λάδι (μαλακά λάδια είναι αυτά που είναι υγρά σε θερμοκρασία δωματίου), όπως το ελαιόλαδο. Καλό είναι να αποφύγετε τα βούτυρα, γιατί θα σας δυσκολέψουν τη ζωή κατά τη παρασκευή.
Σε γενικές γραμμές η διαδικασία είναι ίδια με αυτή που ακολουθούμε όταν φτιάχνουμε σαπούνι με τη θερμή μέθοδο. Όσον αφορά το χειρισμό της KOH, η διαδικασία είναι επίσης η ίδια. Φοράμε το προστατευτικό εξοπλισμό, γάντια, μάσκα, γυαλιά, δεν εισπνέουμε τους ατμούς που δημιουργούνται κατά τη διάλυση της και την αποθηκεύουμε, όταν δε τη χρησιμοποιούμε, σε ασφαλές σημείο με κατάλληλη σήμανση. Για περισσότερες πληροφορίες, σχετικά με τις προφυλάξεις που πρέπει να παίρνουμε όταν μεταχειριζόμαστε βάσεις, κάντε click εδώ.

Να υπερλιπάνει κανείς ή να μην υπερλιπάνει;
Όταν θέλουμε να κάνουμε διάφανο, υγρό σαπούνι, πρέπει όλα τα έλαια να έχουν σαπωνοποιηθεί, για να μην έχουμε θολό διάλυμα ή διαχωρισμό των ελαίων. Δε κάνουμε ποτέ υπερλίπανση. Αντιθέτως, συνήθως στις συνταγές που δίδονται, η ποτάσσα είναι περισσότερη από αυτή που πρέπει, σε ποσοστό 10-12%. Ο λόγος;
Οι νιφάδες της καυστικής ποτάσσας περιέχουν στη κρυσταλλική τους δομή νερό σε ποσοστό περίπου 10% και άλλες χημικές ουσίες (κυρίως ανθρακικό κάλιο) σε ποσοστό 1%, γεγονός που σημαίνει οτί η επιπλέον KOH που φαίνεται, δεν είναι η πραγματική. Με αυτά τα δεδομένα, όλα τα έλαια σαπωνοποιούνται, η περίσσεια ποτάσσας είναι αμελητέα (0,5-1%) και το σαπούνι θα χρειαστεί κάποιου βαθμού αδρανοποίηση (μείωση του pH). Αυτό επιτυγχάνεται με τη προσθήκη διαλύματος βόρακα, βορικού ή κιτρικού οξέος κατά τη διάλυση του σαπουνιού στο νερό, διαδικασίες τις οποίες θα εξηγήσω παρακάτω και ακόμα πιο αναλυτικά σε αυτή την ανάρτηση. Τελειώνω με το μακροσκελή πρόλογο και ξεκινώ να περιγράφω τη διαδικασία.

Διαδικασία
Συγκεντρώνουμε όλα τα υλικά και τα εργαλεία που θα χρειαστούμε για τη συνταγή στο πάγκο εργασίας, όπως στη θερμή μέθοδο, και ίσως χρειαστεί επιπλέον ένας πολτοποιητής πατάτας (το εργαλείο κουζίνας που χρησιμοποιούμε για να πατήσουμε τις πατάτες σε πουρέ). Το ιδανικό είναι να φτιαχτεί σε bain marie, γιατί αλλιώς είναι δύσκολο να ελεγχθεί η θερμοκρασία. Ζυγίζουμε και λιώνουμε τα λάδια. Τα διατηρούμε ζεστά σε πολύ χαμηλή φωτιά σε μια ανοξείδωτη κατσαρόλα, σε bain marie.

Ζυγίζουμε τη ποτάσσα.

Ζυγίζουμε το νερό.

Ετοιμάζουμε το διάλυμα KOH. Πάντα προσθέτουμε τη KOH στο νερό, ποτέ το νερό στη KOH. Προσοχή να μην εισπνεύσουμε τους ατμούς που παράγονται κατά τη διάλυση.

Το μίγμα θα είναι θολό στην αρχή.

Μετά γίνεται διάφανο.

Μόλις διαλυθεί η KOH τη ρίχνουμε μέσα στα λάδια που σιγοβράζουν. Ποτέ το αντίστροφο.

Το μίγμα θα σκουρήνει. Ανακατεύουμε με τη κουτάλα.

Διατηρούμε το μίγμα σε χαμηλή φωτιά στο bain marie και αρχίζουμε να ανακατεύουμε με το stick blender. Προσέχουμε να μη πιτσιλάει γιατί είναι καυστικό.

Όσο ανακατεύουμε το μίγμα θα σκουραίνει και θα γίνεται σα κρέμα. Λίγο πριν το trace.

Σιγά-σιγά φτάνουμε στο trace.

Ένα λεπτό αργότερα δε μπορούμε να δουλέψουμε άλλο με το stick blender. Ξαναπαίρνουμε στα χέρια τη κουτάλα.
 

Η διαδικασία θα πάρει ώρα. Διατηρούμε το μίγμα στη φωτιά, σε πολύ χαμηλή σκάλα και ανακατεύουμε κατά διαστήματα, ώστε να μην υπάρχει διαχωρισμός των ελαίων. Το μίγμα σταδιακά θα γίνει πολύ παχύ. Θα είναι πρακτικά αδύνατο να το ανακατέψετε, αλλά συνεχίστε. Εδώ θα χρειαστεί ο πολτοποιητής πατάτας που προανέφερα. Είμαστε κοντά στο τέλος.

Το τελικό μίγμα πρέπει να έχει την όψη βαζελίνης, με σχεδόν διάφανη υφή. Δείτε τις φωτογραφίες.

Και αυτή.

Πως γνωρίζουμε οτί το μίγμα είναι έτοιμο; Παίρνουμε 1 κουταλιά της σούπας σαπουνόμαζα και τη διαλύουμε σε 2 κουταλιές της σούπας βραστό, αποσταγμένο νερό. Αν το σαπούνι είναι διαυγές, αφού το διαλύσουμε στο νερό, είναι έτοιμο. Αν το διάλυμα είναι γαλακτώδες, δεν είναι έτοιμο και συνεχίζουμε το μαγείρεμα. Το έτοιμο διάλυμα μοιάζει έτσι.

Εδώ φαίνεται το θολό διάλυμα (είναι σχεδόν έτοιμο).

Εδώ φαίνεται το γαλακτώδες διάλυμα (δεν είναι έτοιμο).

Μόλις φτάσετε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αποσύρετε από τη φωτιά και ζυγίστε τη σαπουνόμαζα που απέμεινε μετά τη διαδικασία του "μαγειρέματος".
Για να διαλύσουμε τη σαπουνόμαζα θα χρησιμοποιήσουμε αποσταγμένο νερό. Η αναλογία διάλυσης διαφέρει από συνταγή σε συνταγή. Σε γενικές γραμμές το κρεμοσάπουνο είναι διαλυμένο σε ποσοστό 20%. Αν χρησιμοποιήσετε μόνο λάδι καρύδας στη συνταγή, θα πρέπει να το διαλύσετε σε αναλογία 40%, δηλαδή μισό κιλό σαπουνόμαζας σε 255gr νερό, αν και αυτό το σαπούνι θα ξεραίνει πολύ τα χέρια. Γενικά ξεκινήστε με αναλογία 30% και βλέπετε. Αν μετά από αρκετές ώρες το σαπούνι σας διαχωρίζεται, σε νερό και σαπούνι, έχετε κάνει λάθος στο ποσοστό διάλυσης. Όσες φορές και να το ανακατέψετε, μόλις κάτσει θα διαχωριστεί ξανά.

Εδώ σας δίνω ένα πινακάκι με αναλυτικά τα ποσοστά διάλυσης:

15% - 1360 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας
20% - 910 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας
25% - 625 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας
30% - 455 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας 

35% - 340 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας 

40% - 255 gr αποσταγμένο νερό ανά μισό κιλό σαπουνόμαζας

Παράδειγμα από σαπούνι ελαιολάδου σε διάλυση 30% που διαχωρίζεται.

Εδώ έχετε δύο επιλογές. Μπορείτε να διαλύσετε παραπάνω το σαπούνι ή να το γαλακτωματοποιήσετε. Η γαλακτωματοποίηση γίνεται με διάλυμα βόρακα σε αναλογία 33% (κάντε click στο link στο τέλος της παραγράφου για να δείτε πως θα φτιάξετε το διάλυμα) και σας επιτρέπει να διαλύσετε το σαπούνι σε μεγαλύτερη συγκέντρωση. Η άλλη σας επιλογή είναι διαλύσετε και άλλο το σαπούνι και μετά να προσθέσετε γλυκερίνη, για να γίνει το σαπούνι παχύρρευστο ξανά. Ο τρόπος που θα επιλέξετε εξαρτάται από το είδος του σαπουνιού που θέλετε να φτιάξετε. Ο βόρακας σταθεροποιεί τον αφρό, μαλακώνει το νερό, ρίχνει το pH, ομογενοποιεί, πήζει και τέλος λειτουργεί και σαν συντηρητικό. Σημειώστε οτί:

Βάρος διαλυμένου σαπουνιού =
βάρος σαπουνόμαζας + βάρος αποσταγμένου νερού

Συγκρατήστε αυτές τις έννοιες γιατί θα τις χρησιμοποιήσουμε παρακάτω. Για πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία του σαπουνιού, γαλακτωματοποίηση, αδρανοποίηση κτλ, δείτε αυτό το άρθρο. Ελέγξτε το pH, που πρέπει να είναι γύρω στο 8-9. Ο έλεγχος του pH γίνεται με ειδικές ταινίες μέτρησης pH, που τις αγοράζουμε από καταστήματα που πωλούν εξοπλισμό και υλικά για σαπούνι.
Το σαπούνι αυτό, πρακτικά, είναι έτοιμο για χρήση αμέσως μόλις το φτιάξετε. Αν θέλετε όμως να "παίξετε" με το σαπούνι σας, αποθηκεύστε το σε βάζα, για 1-2 εβδομάδες μέχρι να ξεθολώσει και να δείτε το αποτέλεσμα, ώστε να παρέμβετε περαιτέρω αν χρειάζεται. Αυτές οι πληροφορίες ίσως να αφορούν πιο έμπειρους και επαγγελματίες σαπωνοποιούς, αλλά καλό είναι να αναφέρονται.

Η παρασκευή σπιτικού υγρού σαπουνιού δεν ήταν ποτέ πιο εύκολη, ούτε ποτέ πιο οικονομική. Θα σας δώσω τρεις συνταγές για υγρό σαπούνι από έτοιμες μπάρες σαπουνιού ελαιολάδου. Αυτό το σαπούνι είναι πανεύκολο στη παρασκευή, γίνεται με αγνό πράσινο σαπουνάκι από το εμπόριο ή (ακόμα καλύτερα) από τα χεράκια μας, βγάζει μεγάλη ποσότητα και κοστίζει ελάχιστα. Από εκεί και πέρα πειραματιστείτε ελεύθερα με τα συστατικά που έχετε στη διάθεση σας. Δε θα χρησιμοποιήσουμε σε αυτό το άρθρο όρους όπως γαλακτωματοποιητές, πηκτικοί παράγοντες και άλλα που μπορεί να σας φαίνονται κινέζικα. 
Ακόμα κάθεστε;

Υγρό σαπούνι #1
Θα χρειαστείτε:

1. 1 μπάρα σαπούνι ελαιολάδου
2. Αποσταγμένο νερό (όσο χρειαστεί)

Τρίβουμε στον τρίφτη τυριού μια μπάρα σαπούνι ελαιολάδου, αγορασμένο από το εμπόριο ή δικό μας. Τοποθετούμε το τριμμένο σαπούνι σε ένα μπωλ και προσθέτουμε χλιαρό ή ζεστό αποσταγμένο νερό, ίσα να το καλύψει. Καλύπτουμε το μπωλ με ένα ύφασμα ή πετσέτα και το αφήνουμε να σταθεί για 6-8 ώρες.

Καλό είναι να κάνουμε τη διαδικασία αποβραδίς, ώστε το επόμενο πρωί το σαπούνι να έχει διαλυθεί τελείως.

Την επόμενη μέρα λοιπόν το σαπούνι θα έχει διαλυθεί και στη θέση του θα έχουμε τώρα ένα παχύρρευστο υγρό (μπορεί να έχει υφή ανάμεσα σε βλέννα και ζελέ). Το ανακατεύουμε με έναν αυγοδάρτη και αν είναι πολύ παχύρρευστο προσθέτουμε σιγά-σιγά νερό, μέχρι να αποκτήσει την πυκνότητα που επιθυμούμε. Μπορούμε να σταματήσουμε σε αυτό το σημείο, μιας και είναι έτοιμο για χρήση, ή να του προσθέσουμε αιθέρια έλαια για το άρωμα και τις ιδιότητες τους. Δείτε τις παρακάτω φωτογραφίες από το σαπούνι που φτιάχνω εγώ.

Τρίβω τη μπάρα σαπουνιού στον τρίφτη τυριού.

Γεμίζω με χλιαρό αποσταγμένο νερό, ίσα που να καλυφθεί το τριμμένο σαπούνι. Το αφήνω για όλο το βράδυ.

Το επόμενο πρωί το ανακατεύω με τον αυγοδάρτη και προσθέτω νερό, μέχρι να φτάσει στην υφή που επιθυμώ.

Δείτε τη φανταστική υφή που αποκτά το κρεμοσάπουνο...

Από μία και μοναδική μπάρα σαπουνιού φτιάχνω περίπου 700-750 ml υγρό σαπούνι.

Υγρό σαπούνι #2

Έχω κάνει update στις ποσότητες γιατί είχαν γραφτεί λάθος. Δε θα τα ρίξω στο δαίμονα του τυπογραφείου αλλά αποκλειστικά σε εμένα. Ζητώ συγνώμη...

Θα χρειαστείτε:

1. 1 μπάρα σαπούνι ελαιολάδου
2. 2 κουταλιές της σούπας γλυκερίνη
3. 1 με 1½ lt νερό
4. Μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο της αρεσκείας σας

Τρίψτε όλη την μπάρα του σαπουνιού στον τρίφτη τυριού. Βάλτε σε μια κατσαρόλα το νερό, θερμάνετε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και προσθέστε λίγο-λίγο το σαπούνι, ανακατεύοντας καλά, μέχρι να διαλυθεί τελείως. Προσθέστε και τη γλυκερίνη και ανακατέψτε.

Το μίγμα στη κατσαρόλα θα αφρίσει αρκετά, γιαυτό να προσθέτετε το σαπούνι με αργό ρυθμό και να ανακατεύετε με ήπιες κινήσεις για να μη πιτσιλάει. Το νερό δε πρέπει να βράζει.

Αφού διαλυθεί τελείως το σαπούνι αποσύρετε τη κατσαρόλα από την φωτιά και αφήστε τη σε μια άκρη για 12 ώρες περίπου, να αποκτήσει την υφή κρεμοσάπουνου. Αν το μίγμα είναι πολύ πηχτό μπορείτε να προσθέσετε λίγο νεράκι και να το χτυπήσετε με αναδευτήρι. Αν πάλι βγει πολύ νερουλό, βάλτε το πάλι στην φωτιά, προσθέστε περισσότερο σαπούνι και ακολουθήστε τη παραπάνω διαδικασία ξανά. Φυλάξτε το υγρό σαπούνι σε ένα μεγάλο δοχείο και γεμίζετε μικρότερα μπουκαλάκια όποτε τα χρειαστείτε.

Υγρό σαπούνι #3
Θα χρειαστείτε:

1. 1 κούπα τριμμένο σαπούνι ελαιολάδου
2. 1 κουταλιά της σούπας καστορέλαιο
3. 1 κουταλάκι του γλυκού vodka
4. ½ κουταλιά της σούπας γλυκερίνη
5. ½ κουταλάκι του γλυκού αιθέριο έλαιο της αρεσκείας σας
6. 6 κούπες αποσταγμένο νερό

Σε χαμηλή φωτιά ώστε να μη πιτσιλάει βάλτε το νερό, το τριμμένο σαπούνι, το καστορέλαιο και τη γλυκερίνη και ανακατέψτε καλά μέχρι να λιώσουν όλα μαζί. Αφού λιώσει όλο το σαπούνι προσθέστε τη vodka και ανακατέψτε. Αποσύρετε από τη φωτιά, αφήστε το να κρυώσει ελαφρά και προσθέστε το αιθέριο έλαιο ανακατεύοντας καλά. Ελέγξτε τη πυκνότητα και διορθώστε αναλόγως, όπως στις άλλες συνταγές. Αφήστε το να κρυώσει τελείως πριν το βάλετε στα μπουκαλάκια σας.

Σημειώσεις
Η μέση αναλογία είναι 30 gr τριμμένο σαπούνι ανά 1 κούπα νερό.
Οι αναλογίες αυτές μπορεί να "παίζουν" ανάλογα με το τύπο σαπουνιού που θα επιλέξετε.

Την τελευταία φορά που αγόρασα απολυμαντικό υγρό χεριών από το φαρμακείο έκλαιγα για καιρό. Πλήρωσα 3€ για ένα μπουκαλάκι με 50ml υγρό, και από εκεί και έπειτα οι τιμές καλπάζουν, ανάλογα με τα κέφια της κάθε εταιρείας και του κάθε φαρμακοποιού. Είπα λοιπόν να το ψάξω λίγο καλύτερα το θέμα. Πως μπορούμε να παρασκευάσουμε ένα τέτοιο υγρό γρήγορα, εύκολα και οικονομικά;
Θα χρειαστείτε:

1. ⅔ κούπας οινόπνευμα 95°
2. ⅓ κούπας gel αλόης
3. ⅛ κούπας γλυκερίνη
4. 10 σταγόνες αιθέριο έλαιο (tea tree, λεβάντα, μέντα)
5. Δοχείο με αντλία (γυάλινο)
   

Αναμιγνύετε τα υγρά ένα γυάλινο μπολ και στη συνέχεια, με ένα χωνί, το μεταφέρετε στο δοχείο με την αντλία. Βιδώστε την αντλία επάνω στη φιάλη και είστε έτοιμοι. Ανακινείτε καλά πριν τη χρήση.


Είναι δραστικό;
Η δραστική ουσία σε αυτή τη συνταγή απολυμαντικού χεριών είναι η αλκοόλη, δηλαδή το οινόπνευμα, η οποία πρέπει να καταλαμβάνει τουλάχιστον το 50-60% του προϊόντος, ώστε να είναι αποτελεσματικό. 
Το αιθέριο έλαιο που θα επιλέξετε θα δώσει άρωμα στο υγρό και θα εξολοθρεύσει τα μικρόβια. Για παράδειγμα το λεμόνι, μύρο, μέντα, tea tree και το γαρυφαλέλαιο έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες.

Σημείωση: Αν χρησιμοποιείτε αντιμικροβιακά αιθέρια έλαια να έχετε υπόψιν πως τα έλαια αυτά είναι πολύ ισχυρά και πολλές φορές ερεθίζουν τα ευαίσθητα δέρματα. Άλλα αιθέρια έλαια όπως η λεβάντα ή το χαμομήλι έχουν και καλλυντικές ιδιότητες.

Η γλυκερίνη είναι μια προσθήκη που θα αποκαταστήσει την υγρασία στο δέρμα σας, μιας και το οινόπνευμα έχει τη τάση να το ξηραίνει.
Για το gel αλόης δε χρειάζεται να πούμε πολλά πράγματα. Αν δεν έχετε διαβάσει το σχετικό άρθρο για την αλόη και τις ιδιότητες της, κάντε click εδώ.

Σημειώσεις
Αντί για οινόπνευμα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε vodka.
Συμβουλευτείτε τη λίστα με τα επιτρεπόμενα και απαγορευμένα αιθέρια έλαια κατά τη περίοδο της εγκυμοσύνης.
Μη χρησιμοποιήσετε πλαστικό ή μεταλλικό μπωλ για την ανάμιξη γιατί το πλαστικό μπορεί να απορροφήσει το άρωμα των αιθέριων ελαίων και το μεταλλικό να αντιδράσει με τα έλαια. Προτιμήστε γυάλινο.
Δείτε πως θα φτιάξετε αντιμικροβιακό υγρό χωρίς οινόπνευμα εδώ.

Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ή σμηγματορροϊκό έκζεμα, είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική, φλεγμονώδης, κληρονομική, κατά βάση, δερματική νόσος που εμφανίζεται κυρίως σε άνδρες, παρά σε γυναίκες.

Στο τριχωτό της κεφαλής

Στα μωρά είναι παροδική κατάσταση και τη περιγράφουμε με τον όρο "νινίδα". Προκαλεί κνησμό, ερεθισμό, δερματικές πλάκες και απολέπιση με ή χωρίς ερυθρότητα, απώλεια τριχών και έντονη πιτυρίδα. Δεν υπάρχει εξακριβωμένη αιτιολογία για αυτή τη δερματολογική πάθηση. Παρ'όλα αυτά κυριαρχεί η άποψη πως προέρχεται από μυκητίαση, από ορμονολογικές διαταραχές και ή από υπερπαραγωγή σμήγματος. Είναι πολύ κοινή σε παιδιά κάτω των 3 ετών.
Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα επηρρεάζει κυρίως το τριχωτό της κεφάλής, αλλά εμφανίζεται και σε περιοχές όπως το πρόσωπο, το στήθος, τις μασχάλες, τα πόδια και τη βουβωνική χώρα. Περίοδοι stress, κόπωσης, κακής υγιεινής του τριχωτού, αυξημένες θερμοκρασίες περιβάλλοντος, λιπαρότητα δέρματος και παχυσαρκία, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου. Παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις, όπως η ψωρίαση.

Νινίδα

Όσον αφορά τη θεραπεία, τα αντιπιτυριδικά σαμπουάν που περιέχουν σαλικυλικά φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα στους ενήλικες. Επίσης σαμπουάν ή φάρμακα με σελήνιο ή ψευδάργυρο φαίνεται να βοηθούν. Σε επιπλεγμένες και σοβαρές περιπτώσεις προτείνονται σαμπουάν που περιέχουν πίσσα (coal tar). Η κορτιζόνη και τα στεροειδή είναι επίσης φάρμακα εκλογής. Εάν παραμείνει χωρίς θεραπεία για καιρό μπορεί να προκαλέσει και άλλα δερματολογικά προβλήματα μέχρι και απώλεια μαλλιών. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη νόσο και τις φαρμακευτικές θεραπείες, απευθυνθείτε σε κάποια πιο εξειδικευμένη ιστοσελίδα στο διαδίκτυο. Δε θα ασχοληθούμε με αυτό το κομμάτι, αλλά με το τι μπορούμε να κάνουμε με φυσικά υλικά για να κρατήσουμε σε έλεγχο τη νόσο.

Στο πρόσωπο

Μερικές από τις "σπιτικές" θεραπείες που βρήκα, περιλαμβάνουν τρίψιμο των πασχόντων περιοχών με κρεμμύδι, πλύσιμο με μίγμα ξυδιού, αιθέριου ελαίου tea tree και τυριού (;;;), ενώ άλλοι συνδυάζουν μηλοξυδο με οξυζενέ. Δε ξέρω για εσάς, εγώ πάντως δε θα ήθελα να κυκλοφορώ με odeur κρεμμυδίλας και τυρίλας στα μαλλία μου!
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να διευκρινίσω είναι οτί η ίδια θεραπεία, μπορεί να ανταποκριθεί διαφορετικά σε δυό άτομα που πάσχουν από την ίδια νόσο. Δηλαδή μη περιμένετε μια θαυματουργή κρέμα που θα θεραπεύσει τη σμηγματορροϊκή δερματίτιδα με μιας. Κάποιο συστατικό, λάδι, βότανο ή αιθέριο έλαιο μπορεί να σας κάνει καλό, ενώ σε κάποιον άλλο να μην έχει αποτέλεσμα. Το βασικότερο πρόβλημα που δημιουργεί η σμηγματορροϊκή στο τριχωτό της κεφαλής είναι η επίμονη πιτυρίδα. Δυστυχώς τα φαρμακευτικά σαμπουάν δε προσφέρουν μόνιμη λύση. Άπαξ και σταματήσεις να τα χρησιμοποιείς, το πρόβλημα ξαναεμφανίζεται δριμύτερο. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αλλάξετε το σαμπουάν που χρησιμοποιείτε και να το αντικαταστήσετε με ένα ήπιο, υποαλλεργικό σαμπουάν με βότανα. Αν μάλιστα προσθέσετε και οργανικό μηλόξυδο στο νερό που θα ξεπλύνετε το κεφάλι σας, θα σας βοηθήσει πολύ. Για τα έλκη που πιθανόν να δημιουργηθούν από τον έντονο κνησμό, ο κουρκουμάς είναι άριστο επουλωτικό.
Η φυσική αντιμετώπιση της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας γίνεται με φυτικά εκχυλίσματα, βότανα και έλαια. Ακόμα και αυτά όμως μπορεί να σας ερεθίσουν, οπότε προσπαθήστε να κάνετε δοκιμές πρώτα σε κάποιο μικρό τμήμα και μετά εφαρμόζετε σε όλη την επιφάνεια.

1. Αιθέριο έλαιο tea tree: Είναι αντισηπτικό, αντιβακτηριδιακό και αντιμυκητιασικό. Βάλτε μερικές σταγόνες σε ένα ήπιο σαμπουάν καθαρισμού και λουστείτε με αυτό.
2. Οργανικό μηλόξυδο: Πολύ όξινο ξύδι, περισσότερο από τα απλά που γίνονται από κρασί. Αναμίξτε με νερό, σε αναλογία 1:10, απλώστε σαν μάσκα, αφήστε το για 5 λεπτά και μετά ξεπλύνετε με νερό.
3. Ελαιόλαδο: Κάθε βράδυ απλώστε ελαιόλαδο στα μαλλιά και λουστείτε το επόμενο πρωί. Θα βοηθήσει πολύ να ελεγχθεί η ξηρότητα που προκαλεί τη πιτυρίδα. Αν δε μπορείτε να κοιμηθείτε με λαδωμένα μαλλιά, κάντε μια μάσκα με ελαιόλαδο, κρατήστε το για 20 λεπτά και μετά λουστείτε.
4. Λάδι καρύδας: Επιλέξτε ένα καλό, οργανικό λάδι και αν είναι στερεό, λιώστε το για μερικά δευτερόλεπτα στα μικροκύματα. Απλώστε το σαν μάσκα, όπως με το ελαιόλαδο, αφήστε το για μισή ή μία ώρα και μετά λουστείτε. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ορκίζονται πως έφυγε η σμηγματορροϊκή τους δια παντός. Η αλήθεια είναι πως κάνει δουλειά. Δοκιμάστε το, ίσως πρώτο από όλα τα υπόλοιπα.
5. Αλόη: Σε λάδι ή gel κάντε απαλό massage, αφήστε το μερικά λεπτά να δράσει και μετά ξεπλύνετε. Έχει επουλωτικές και κατευναστικές ιδιότητες. Διαβάστε εδώ μια έρευνα.
6. Σόδα φαγητού: Αναμίξτε 2 κουταλιές της σούπας με νερό, ώστε να γίνει πάστα και κάντε απαλό massage στις ρίζες των μαλλιών. Αφήστε το για λίγα λεπτά και ξεβγάλτε. Αφαιρεί και τα βαριά προϊόντα styling, που επιβαρύνουν τη λιπαρότητα του τριχωτού.
7. Προβιοτικά: Ενισχύουν το ανοσοποιητικό και κατ'επέκταση την ικανότητα του οργανισμού να αντισταθεί στη νόσο.
8. Σαπούνι θείου: Λουστείτε μια φορά την εβδομάδα με αυτό το θαυματουργό σαπούνι, ώστε να απαλαγείτε από τη περίσσεια σμήγματος. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Δοκιμάστε εναν ή και παραπάνω τρόπους μαζί. Όπως είπα και παραπάνω, ότι δρα σε κάποιον, δε σημαίνει πως θα έχει αποτέλεσμα και σε κάποιον άλλο. Αν όμως έχετε ευαίσθητο δέρμα, μη κάνετε συνδυασμούς, γιατί δε ξέρετε πως θα αντιδράσει το δέρμα σας σε κάθε ένα από αυτά τα συστατικά.
Η διατροφή επίσης πρέπει να τροποποιηθεί, αποφεύγοντας τρόφιμα που περιέχουν μαγιά, όπως μπύρα, κρασί και ψωμί, καθώς επίσης κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένη ζάχαρη. Όσπρια, δημητριακά, αυγά, ψάρια, κρέας, μπανάνες και ξηροί καρποί θεωρούνται πλούσια σε βιταμίνη του συμπλέγματος Β και ψευδάργυρο και πρέπει να λαμβάνονται με τη διατροφή γιατί πραγματικά βοηθούν να κρατιέται η πάθηση σε ύφεση. Αυξήστε τη πρόσληψη φυτικών ινών γιατί καταπολεμούν την υπερέκκριση σμήγματος. Η βιταμίνη Ε και τα Ωμέγα λιπαρά οξέα βοηθούν τα κύτταρα να διατηρήσουν την υγρασία τους.
Καλή διατροφή, απαλό βούρτσισμα, έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία, ενυδάτωση και καθημερινό λούσιμο με ένα ήπιο σαμπουάν είναι οι σύμμαχοι σας.

Είναι ένα σχετικά άγνωστο βούτυρο στο ευρύ κοινό και κυκλοφορούν λίγες πληροφορίες στο διαδίκτυο. Το βούτυρο Dhupa, ή αλλιώς λίπος του Malabar (από την ομώνυμη περιοχή της Ινδίας), εξάγεται με ψυχρή έκθλιψη από τους σπόρους του δέντρου Valeria indica που είναι ενδημικό είδος στα δάση της περιοχής της Ινδίας. Το δέντρο φτάνει τα 25-30m σε ύψος, φυτρώνει σε υψόμετρα μέχρι 1200m και κατά τη περίοδο της ανθοφορίας, Ιανουάριο εώς Απρίλιο, παράγει λευκά και μυρωδάτα άνθη.
Τη περίοδο της καρποφορίας, Μάιο με Ιούλιο, παράγει φρούτα που είναι καφέ χρώματος, ωοειδούς σχήματος, 2-4 εκατοστά σε διάμετρο και ιδιαίτερα σαρκώδη. Χρησιμοποιείται πολύ η ρητίνη από το δέντρο για φαρμακευτικούς λόγους, για τη θεραπεία του βήχα, άσθματος, βρογχίτιδας, αναιμίας, λέπρας, γονόρροιας, δυσεντερίας, δερματολογικών διαταραχών, ελκών κτλ, λόγω των αντισηπτικών του ιδιοτήτων.
Το βούτυρο είναι πλούσιο σε στεατικά, παλμιτικά, ολεϊκά και λινολεϊκά λιπαρά οξέα και έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Χρησιμοποιείται στη παραγωγή κεριών, σαπουνιών και καλλυντικών. Μετά από επεξεργασία καθίσταται βρώσιμο.
Είναι ενυδατικό, μαλακτικό και παρέχει μικρή προστασία έναντι της υπεριώδους ακτινοβολίας. Όταν προστίθεται σε καλλυντικά και κρέμες βοηθά να απλώνονται πιο εύκολα πάνω στο δέρμα. Το ποσοστό προσθήκης του βουτύρου ανέρχεται μέχρι 20% για κρέμες και lotion, μέχρι και 100% για lip balm, στο σαπούνι και τα προϊόντα για τα μαλλιά μέχρι 12%. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του βουτύρου κακάο σε συνταγές καλλυντικών, γιατί οι ιδιότητες του είναι παραπλήσιες με αυτό.

Το λάδι borage προέρχεται από τους σπόρους του φυτού Borago officinalis, ένα ετήσιο φυτό με πατρίδα τη Συρία, που εξαπλώθηκε στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική και το Iran. Έχει χαρακτηριστικά μπλε άνθη με αστεροειδές σχήμα.

Το φυτό είναι γνωστό ως βοραγινό, μποράγκο ή αστρολούλουδο. Τα άνθη και τα φύλλα του είναι βρώσιμα, έχουν παραπλήσια γεύση με το αγγούρι, και χρησιμοποιούνται στις κουζίνες διάφορων ευρωπαϊκών χωρών. Περιέχει πολύ μεγάλες ποσότητες από γ-λινολεϊκό οξύ (GLA), δηλαδή Ωμέγα-6 λιπαρά οξέα (essential fatty acids - EFA), που το ανθρώπινο σώμα δε μπορεί να συνθέσει μόνο του και πρέπει να τα λάβει με τη διατροφή ή με συμπληρώματα.

Learn more »

Η παρασκευή σαπουνιού με τη θερμή μέθοδο είναι παρόμοια με τη ψυχρή. Αυτό που αλλάζει είναι οτί το σαπούνι, μετά τη μίξη ελαίων και σόδας, και αφού φτάσει σε ελαφρύ trace, δηλαδή ίχνος, συνεχίζουμε να το μαγειρεύουμε πάνω στο μάτι της κουζίνας, αντί να το βάλουμε σε καλούπια.

Η διαφορά είναι οτί το σαπούνι που είναι φτιαγμένο με αυτή τη μέθοδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σχεδόν αμέσως, σε αντίθεση με τα σαπούνια της ψυχρής μεθόδου που πρέπει να ωριμάσουν για πολλές εβδομάδες ή και μήνες ακόμα.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε μεθόδου
Η επιλογή της μεθόδου σαπωνοποίησης είναι προσωπική. Κάθε μέθοδος έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της. Τα σαπούνια της ψυχρής μεθόδου (Cold Process, CP) έχουν πιο όμορφο, λείο αποτέλεσμα. Τα σαπούνια της θερμής μεθόδου (Hot Process, HP) δε χρειάζονται χρόνο ωρίμανσης, γιατί η σαπωνοποίηση ολοκληρώνεται κατά το μαγείρεμα και όχι με την αναμονή στα καλούπια. Μερικοί προτιμούν την εμφάνιση των σαπουνιών HP, γιατί μοιάζουν πραγματικά χειροποίητα, με ατέλειες και ανόμοια επιφάνεια. Τα σαπούνια της θερμής μεθόδου είναι πιο σκληρά και διαρκούν περισσότερο. Θα χρειαστείτε μεγαλύτερη ποσότητα αιθέριων ελαίων στη HP παρά στη CP, και αυτό είναι μειονέκτημα. Η θερμή μέθοδος είναι λίγο πιο χρονοβόρα από τη ψυχρή. Το αποτέλεσμα πάντως είναι το ίδιο, είτε με τη μία είτε με την άλλη μέθοδο, δηλαδή αγνό, χειροποίητο σαπούνι.
Ο προστατευτικός εξοπλισμός που θα χρειαστούμε είναι ο ίδιος με τη CP. Προστατευτικά γάντια, μάσκα, γυαλιά, μακρυμάνικη μπλούζα. Περισσότερες πληροφορίες για προφυλάξεις κατά το χειρισμό της NaOH θα βρείτε εδώ.
Για τη διαδικασία θα χρειαστούμε:

1. Ψηφιακή ζυγαριά
2. Ανοξείδωτη κατσαρόλα
3. Θερμόμετρο εργαστηρίου
4. Stick blender
5. Πυρίμαχο ή ανοξείδωτο δοχείο για τη σόδα
6. Ξύλινη ή πλαστική κουτάλα
7. Σπάτουλα
8. Καλούπι

Η διαδικασία βήμα προς βήμα

Η αρχική διαδικασία είναι η ίδια με τη CP. Ζυγίζουμε και ετοιμάζουμε τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε με ακρίβεια, έλαια, βούτυρα, καυστική σόδα, νερό, αιθέρια έλαια και λοιπά πρόσθετα.








Ετοιμάζουμε το μίγμα της καυστικής σόδας με προσοχή, ακολουθώντας τις προφυλάξεις και φορώντας το προστατευτικό εξοπλισμό. Ρίχνουμε αργά τη σόδα στο νερό και ΠΟΤΕ ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ. Ανακατεύουμε πολύ καλά και με προσοχή μέχρι να λιώσουν οι κρύσταλλοι της σόδας στο νερό. Θυμίζω οτί το μίγμα θα ανεβάσει πολύ μεγάλη θερμοκρασία, γιαυτό προσοχή. Το αφήνουμε στην άκρη να αρχίσει να κρυώνει και αρχίζουμε να ασχολούμαστε με το λιπαρό κομμάτι.

Στη κατσαρόλα και σε χαμηλή θερμοκρασία λιώνουμε τις λιπαρές ύλες (έλαια και βούτυρα) ανακατεύοντας καλά. Προσέχουμε να μην ανεβάσουν μεγάλη θερμοκρασία, θερμομετρώντας συχνά. Μόλις λιώσουν όλα τα υλικά αποσύρουμε από τη φωτιά.

Ρίχνουμε αργά και ανακατεύοντας τη σόδα στα έλαια. ΠΟΤΕ ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ. Στη θερμή μέθοδο δεν είναι απαραίτητο να είναι τα μίγματα στην ίδια θερμοκρασία για να τα ενώσουμε.






Συνεχίζουμε το ανακάτεμα με τη κουτάλα για λίγο και μετά παίρνουμε το stick blender για να επισπεύσουμε τη διαδικασία. Ανακατεύουμε μέχρι να φτάσει το μίγμα σε ελαφρύ trace. Με το stick blender η διαδικασία δε θα πάρει περισσότερο από μερικά λεπτά της ώρας, ανάλογα τα λάδια που χρησιμοποιούμε (κάθε έλαιο έχει διαφορετικό χρόνο trace).

Μόλις φτάσουμε στο trace είναι η ώρα να βάλουμε τη κατσαρόλα πάνω στη φωτιά. Σε χαμηλή θερμοκρασία, για να μη πιτσιλάει, και ιδανικά σε bain marie, και συνεχίζουμε με κουτάλα το ανακάτεμα. Το μίγμα θα φουσκώσει και θα γίνει σα πηχτή κρέμα. Μπορεί ακόμα να διαχωριστούν τα συστατικά του. Είναι φυσιολογικό. Απλά συνεχίστε να ανακατεύετε ανά διαστήματα.



 
Η διαδικασία θα πάρει αρκετή ώρα ή και ώρες. Αφού το μίγμα πάρει μερικές βράσεις, και έρθει στη μορφή που θέλουμε, δηλαδή πηχτή, "κομμένη" κρέμα, προσθέτουμε τα αιθέρια έλαια, χρώμα και άρωμα που έχουμε επιλέξει, ανακατεύοντας για να πάει παντού.

Τώρα πια είναι έτοιμο να μπει στο καλούπι. Δεν θα είναι τόσο ρευστό όσο στη CP και θα χρειαστεί κουτάλα και σπάτουλα για να το βάλουμε στο καλούπι. Μη ξεχάσετε να επενδύσετε το καλούπι με λαδόκολλα για να μη κολλήσει το σαπούνι στα τοιχώματα. Μόλις γεμίσετε το καλούπι, χτυπήστε το με προσοχή στο πάγκο μερικές φορές, για να πάει παντού και να καλυφτούν τα κενά από κάτω.


Αφήνουμε το σαπούνι να κρυώσει και να στερεοποιηθεί για 12 - 24 ώρες. Μετά το βγάζουμε με προσοχή από το καλούπι και το κόβουμε στα μεγέθη που επιθυμούμε.

Θεωρητικά το σαπούνι αυτό δε χρειάζεται χρόνο ωρίμανσης και δεν ειναι καυστικό, όπως στη CP. Ώστόσο, όσο περισσότερο καιρό μένει το σαπούνι, τόσο καλύτερο και σκληρότερο γίνεται. Παρακάτω παραθέτω δύο video που εξηγούν πολύ καλύτερα τη διαδικασία και πραγματικά το κάνουν να μοιάζει παιχνιδάκι. Στο πρώτο video, η κοπελιά που φτιάχνει το σαπούνι χρησιμοποιεί μια συσκευή που λέγεται slow cooker. Ουσιαστικά είναι συσκευή bain marie. Στην Ελλάδα δε το χρησιμοποιούμε αυτό το μηχάνημα, τουλάχιστον εγώ δε το γνωρίζω. Εσείς θα το φτιάξετε σε κατσαρόλα ή σε bain marie. Ο λόγος που το βάζω είναι γιατί φαίνεται καλύτερα η υφή που πρέπει να έχει το σαπούνι.